در دو هفته گذشته بازار ارز و طلای کشور روندی نزولی را تجربه کرده است و ثبات نسبی در بازار ارز، بازار طلای کشور را نیز متاثر کرده و منجر به ایجاد آرامش در بازارهای مالی و دارایی کشور شده است. در حالی که از دی ماه سال 1401 قیمت دلار غیررسمی در یک کریدور مشخص 48 تا 55 هزار تومانی ثبات نسبی را تجربه کرد و هیچ هیجان خاصی در آن دیده نمی شد، از ابتدای اسفندماه همزمان با تشدید التهابات منطقه از نرخ 55 هزار تومان روند صعودی خود را شروع کرد که در 3 هفته اخیر مجددا روندی نزولی داشته و به کانال 59 هزار تومان رسیده است.

در دو ماه گذشته همزمان با نوسان قیمت دلار به دلیل افزایش سطح ریسک ژئوپلیتیک شاهد افزایش نرخ طلای جهانی بودیم، به طوری که انس جهانی کانال 2400 دلاری را نیز فتح کرد. مسیر صعودی انس جهانی طلا در بازار های جهانی از 7 ماه پیش آغاز شد تا جایی که از 1819 دلار در روز 12 مهر به 2400 دلار رسید. البته در روزهای گذشته انس جهانی نیز ثبات نسبی را تجربه کرده و روند نزولی طلا در بازار داخل به دلیل افت نرخ ارز و کاهش انتظارات تورمی است.

همچنین در روزهای اخیر که بازار ارز و طلا روندی نزولی را طی می کنند، سناریوی تکراری از سوی ذی نفعان گرانی ارز در حال رقم خوردن است و دائم با پمپاژ اخبار جعلی و کذب تلاش می ‎کنند تا اجازه ندهند سطح انتظارات تورمی جامعه فروکش کند. این حربه تکراری به طور مداوم در ایامی که بازار ارز روندی نزولی داشته یا شرایط باثباتی را تجربه می کند از سوی برخی گروه های مخالف دولت یا دلالان ارزی اجرا شده است.

در شرایطی که بازار ارز غیررسمی با التهاباتی همراه بوده است اما بانک مرکزی اجازه نداد اخلالی در فرایند تامین و تخصیص ارز مورد نیاز کالا و خدمات مختلف ایجاد شود و ارز متقاضیان مبتنی بر قیمت مرکز مبادله ارز و طلا و 28500 بر اساس سرفصل ارزی مشخص توسط بانک مرکزی در طی این مدت تامین شد.

بانک مرکزی 5 میلیارد و 239 میلیون دلار ارز، از ابتدای سال تا 11 اردیبهشت ماه 1403 برای چهار گروه کالاهای اساسی و دارو، تجاری و بازرگانی، واردات در مقابل صادرات و خدمات تامین کرده است. کالاهای تجاری و بازرگانی با 3 میلیارد و 57 میلیون دلار بیشترین حجم را به خود اختصاص داده است. کالاهای اساسی و دارو با یک میلیارد و 161 میلیون دلار در رتبه بعدی قرار دارد؛ یک میلیارد و 31 میلیون دلار از این گروه به کالاهای اساسی و کشاورزی شامل گندم، دانه های روغنی و نهاده های دامی و 128 میلیون دلار دیگر نیز به دارو، مواد اولیه دارو و تجهیزات پزشکی تخصیص داده شد. نرخ ارز تامینی برای کالاهای اساسی و دارو 28 هزار و 500 تومان بوده است. علاوه بر این، به ترتیب 890 و 131 میلیون دلار ارز برای گروه واردات در مقابل صادرات و گروه خدمات تامین شد.

طی سال جاری، تامین ارز صنایع در دو بازار نیما و واردات در مقابل صادرات، 3 میلیارد و 947 میلیون دلار بوده است. سهم ارز نیمایی از این مقدار، 3 میلیارد و 57 میلیون دلار با نرخ 41 هزار تومان است و 890 میلیون دلار دیگر برای واردات در مقابل صادرات با نرخ توافقی تامین شده است. صنایعی که عمدتا ارز نیمایی و واردات در مقابل صادرات برای آنها تامین شده است، شامل صنایع حمل و نقل و خودرو، تجهیزات برق، معدنی، ماشین آلات و تجهیزات تولید و منسوجات و پوشاک است.

نوسانات طبیعی برخی بازارها در ایامی که منطقه با تنش های سیاسی روبه رو می شود، طبیعی است و در تمامی اقتصادهای جهان این امر اتفاق می افتد اما در چنین ایامی فرصت ویژه ای برای طراحی عملیات های روانی با محوریت تزریق هیجانات کاذب میان مردم و فعالان اقتصادی فراهم است. همچنین پس از پایان تنش ها و روند باثبات و نزولی بازارها، حجم خبرسازی ها و شایعه پراکنی ها شدت گرفته تا اجازه فروکش کردن التهاب در جامعه داده نشود. تزریق التهابات کاذب به دنبال ایجاد تقاضای مازاد در کلاس های مختلف دارایی است تا امکان ایجاد ثبات اقتصادی فراهم نشود. با حفظ آرامش عموم جامعه و اطلاع از تحولات واقعی اقتصاد کلان و روند متغیرهای اقتصادی می تواند کمک شایانی به تصمیم گیری صحیح و عقلایی در تنش های برونزا کند. تخریب سیاست های ارزی بانک مرکزی، خبرسازی های کاذب و آمارسازی های متعدد برخی از اقدامات اخیر جریاناتی است که تمایل ندارند آرامش در بازارهای کشور تداوم یابد.