گیاهی است دارای واریته های اهلی شده که برای استفاده از الیاف ساقه و نیز گرفتن لعاب و روغن از دانه های آن کشت می شود. واریته های آن از لحاظ خصوصیات رشد با یکدیگر متفاوتند.

کتان به صورت گیاهی علفی، بی کرک، یک یا دوساله با ساقه ای افراشته به ارتفاع 100-10 سانتی متر است. برگ های آن خطی یا خطی- سرنیزه ای، نوک تیز، به رنگ سبز مات و دارای سه برگ است. دمگل در زمان میوه شدن گل افراشته، کاسبرگ ها پهن، تخم مرغی تا بیضوی، کم و بیش نوکدار و دارای سه رگبرگ است. گلبرگ های آن منظم به رنگ آبی آسمانی است. میوه کپسول ناشکوفا یا نیمه شکوفا و کلاله ها چماقی تا نخی شکل اند. دانه گیاه و روغن حاصل از آن قسمت های دارویی گیاه را تشکیل می دهند. دانه گیاه به رنگ قهوه ای روشن بوده بدون بو، شفاف، لغزنده و دارای طعم موسیلاژی است. دانه های کتان پس از رسیدن کامل در فصل پاییز جمع آوری می شود. گیاه کتان در مناطق مختلف ایران کشت می شود و به طور طبیعی در مناطقی از استان های آذربایجان شرقی، مازندران و هرمزگان می روید. مواد متشکله اصلی دانه کتان را موسیلاژ و روغن ثابت تشکیل می دهد. دانه کتان حاوی 9-3 درصد موسیلاژ همچنین دارای 45-30 درصد روغن ثابت است. دانه کتان به صورت خوراکی به عنوان ملین، موثر در درمان سندرم کولون تحریک پذیر و ضدسرفه مصرف می شود. همچنین به صورت موضعی در رفع تحریکات جلدی و التهابات پوستی نظیر اگزما مصرف می شود. در طب گذشته از کتان در درمان برخی از بیماری های پوستی و نیز به عنوان ضدسرفه، ضدالتهاب، موثر در درمان زخم معده و زخم روده و التهاب مثانه استفاده می کرده اند.