آرشیو سه‌شنبه ۱۶ خرداد ۱۳۸۵، شماره ۷۷۶
بازار
۱۲

جدایی در آسمان

فرزانه سالمی

ماه گذشته وقتی شرکت «بی ای یی» پیمان کار امور هوایی ارتش انگلیس اعلام کرد همکاری سی ساله خود با «ایرباس» را قطع می کند، انگلیسی ها هم غافلگیر و هم خوشحال شدند و جدایی این دو شرکت را به جدایی توافقی یک زوج تشبیه کردند.واقعیت آن بود که انگلیسی ها از همان ابتدا هم در مورد همکاری «بی ای یی» و «ایرباس» چندان خوش بین نبودند. انگلیس در اواسط دهه 1960 میلادی وارد مذاکره شد تا به یک کنسرسیوم فرانسوی- آلمانی بپیوندد اما نهایتا در سال 1969 میلادی از این خواسته اش چشم پوشید، زیرا در این سال شرکت «کنکورد» که 87/1 میلیارد دلار کمک دولتی انگلیس را هم دریافت کرده بود تنها بخشی از سفارش های انگلیسی ها را پوشش داد و نهایتا «بی ای یی» که در آن زمان یک شرکت دولتی محسوب می شد در سال 1979 میلادی به همکاری با «ایرباس» روی آورد. از برخی ابعاد، همکاری آنها موفقیت آمیز بود، زیرا از سویی سهم اروپا در بازار هواپیماهای تجاری در سطح جهان را از ده درصد به پنجاه درصد رساند و آن را در مقام رقابت با «بوئینگ» قرار داد. از سوی دیگر، «ایرباس» هم در این سال ها شرایط خوبی را تجربه کرد و در سال جاری میلادی نیز بزرگ ترین هواپیمای مسافربری جهان را به بازار عرضه خواهد کرد که سود خوبی را راهی جیب سهامداران این شرکت می کند. اما به هر حال جدا شدن «بی ای یی» از «ایرباس» تغییرات مهمی در ساختار هر دو شرکت به وجود خواهد آورد. «بی ای یی» عملا نمی خواهد به عنوان سازنده هواپیماهای مسافربری شناخته شود. «گوستاو هامبرت» مدیرعامل «ایرباس» هم از این تصمیم «بی ای یی» ابراز شگفتی نکرده و آن را یک «تصمیم تجاری» خوانده است. با این وجود، برخی از کارشناسان اقتصادی انگلیس، تصمیم «بی ای یی» را «فاجعه بار» و «زیان آور» خوانده اند و آن را در تناقض با منافع سهامداران و کارکنان «بی ای یی» ارزیابی کرده اند. آنها معتقدند «بی ای یی» قصد دارد به جای «ایرباس» بر همکاری با ارتش های عربستان سعودی و آمریکا متمرکز شود.