آرشیو یکشنبه ۱۶ مهر ۱۳۸۵، شماره ۱۸۶۳۶
معارف
۶

ظهور و سقوط تمدن ها

مرحوم علامه طباطبایی از آیات قرآن چنین استنباط می کند که جامعه دارای یک حیات واقعی است و به همین دلیل تولد و رشد و حیات و مرگ دارد و هر واحد اجتماعی و هرامتی در نهایت امر محکوم به نیستی و نابودی است. تاریخ عالم هم همین مطلب را حکایت می کند. کدام تمدن از تمدن های عالم باقی مانده است؟ تمام تمدن هایی که ظهور کرده اند یک روزی هم افول کرده اند. راجع به خود اسلام تعبیر جالبی از حضرت رسول اعظم (ص) وارد شده است که فرمودند:

«کالشمس تطلع علی قوم و تغرب عن قوم.

یعنی خود اسلام که عامل ترقی است ضرورت ندارد که همیشه در یک جامعه ای ثابت بماند، برقومی طلوع می کند. بعد قوم دیگری آن را می گیرند و قوم اول رها می کنند، شمس باقی می ماند اما آن مردمی که این شمس بر آنها طلوع می کند همیشه یکی نیستند.(1)

1- مجموعه آثار شهید مطهری (ره) ج 13، ص 815