آرشیو یکشنبه ۵ آذر ۱۳۸۵، شماره ۳۳۱
جامعه
۱۶
خبر

مهدی رهبر، باستان شناس: شیوه تدفین زرتشتیان دوره انوشیروان کشف شد

کشف برج خاموشی زرتشتیان دوره انوشیروان ساسانی فرضیه تدفین زرتشتیان را تغییر داد.»

مهدی رهبر، باستان شناس و سرپرست تیم کاوش در دره گز با اشاره به این مطلب گفت: «به واسطه وجود دخمه هایی در یزد و کرمان و شهر ری، این تصور وجود داشت که شیوه تدفین در دین زرتشت به این صورت است که جسد در مکان بلندی قرار می گرفت و بعد از این که پرندگان گوشت خوار، جسد را می خوردند استخوان های مرده به داخل استودان قرار می گرفت. استودان ظروف سفالی یا سنگی است که استخوان های اجساد انسانی در آن نگهداری می شد; ولی بررسی های باستان شناسی در دره گز و کشف برجی به ارتفاع سه متر و قطر 20 متر باعث شد، این فرضیه رد شود.»

مهدی رهبر با مطالعات تطبیقی خود دریافته است که شیوه تدفین زرتشتیان در دوره ناصرالدین شاه بنا به درخواست شخصی به نام لینجی مانکجی یکی از پارسیان هند تغییر پیدا کرده است. این شخص از ناصرالدین شاه درخواست می کند تا از مالیات زرتشتیان بکاهد و دخمه هایی برای مراسم تدفین زرتشتیان بسازد. رهبر معتقد است; این شیوه تدفین از فرهنگ هند گرفته شده و با دین زرتشتیان که دین مهربانی و لطافت است، مغایرت دارد.

رهبر ادامه داد: «با کشف برج خاموشی در دره گز مشخص شد که در دوران ساسانیان، زرتشتیان برای این که خاک را آلوده نکنند جسد را داخل خمره، تابوت و حفره ای گچ اندود، سفالینه یا سنگی قرار می دادند و بعد از زایل شدن گوشت جسد، استخوان ها را داخل استودان نگهداری می کردند.»

رهبر معتقد است; برج خاموشی برای اعضای سلطنتی ساخته شده است و فضاهایی دارد که یکی از آن ها گچ اندود است.

وی تصمیم دارد برای ادامه مطالعات خود درباره شیوه تدفین زرتشتیان در دوره ساسانی به ترک آباد اردکان یزد سفر کند، زیرا دخمه ای در این منطقه شناسایی شده است که مشابهت هایی با برج خاموشی دارد. قرار دادن اجساد در معرض حمله پرندگان گوشت خوار تا 40 سال پیش در بین زرتشتیان یزد، کرمان و شهر ری متداول بود ولی به دلیل مشکلات بهداشتی سال هاست این روش منع شده است.

دره گز در استان خراسان شمالی و 120 کیلومتری شهر قوچان قرار دارد.