ارکان «نظریه انتصاب»- مشهور فقهاء و قرائت رسمی نظام- از مبحث ولایت فقیه، در اندیشه معمار کبیر انقلاب و خواص شاگردان ایشان بر سیرت «مشروعیت» و صورت «مقبولیت» ولی استوار است که ترکیب «جمهوری اسلامی» تجلی حکومتی آنست.

امام راحل عظیم الشان به عنوان عصاره ناب تاریخ شکوهمند علمای راسخ، «اسلام» را منشا مشروعیت و توده «مردم» را منبع مقبولیت بخشی حکومت می دانست. در اندیشه فقهی- سیاسی او حاکم اسلامی باید دست در دست مردم و مستظهر به پشتیبانی ایشان رو به آسمان نهاده و دست به دامان تا ولی فقیه جامع الشرایط- مستجمع صفات «علم» و شرایط «جسم» در آیه 742 بقره- هم نماد حاکمیت الهی باشد و هم نماینده اراده مردمی.