شکل گیری بخش خصوصی توانمند یکی از آرزوهای اغلب اقتصاددانان به حساب می آید. نگاه اقتصاددانان به مساله بنگاه، کارایی، کارآمدی و... در سال های اخیر کار را بدان جا رسانده که متناسب با تغییرات در عرصه علم، در نگاه های خود به دولت و نیز بخش خصوصی تغییراتی ایجاد نمی کند و در برخی موارد تفاسیر خود را از وظایف و توانمندی این دو بخش تغییر می دهد. شاید امروز کمتر اقتصاددانی وجود داشته باشد که بر لزوم حضور مطلق دولت و یا حضور مطلق بازار در اقتصاد انگشت تاکید نهاده شکل گیری چنین ساختاری را به عنوان کعبه آمال و آرزوهای خویش در نظر داشته باشد. بحث تعاملات سازنده میان دولت و بازار در سال های اخیر نه تنها در عرصه بین الملل بلکه در میان اقتصاددانان ایرانی هم جایگاه خود را باز کرده و به عنوان یکی از نقاط مهم عزیمت اندیشه یی آنها است.با توجه به رانتی بودن ساختار اقتصاد در کشور های در حال توسعه، به نظر می رسد که یکی از بزرگ ترین گرفتاری های شکل گیری بخش خصوصی توانمند، مواجه شدن با این ساختار رانتی است. تضاد منافع احتمالی میان بخش دولتی و بخش خصوصی باعث خواهد شد تا بخش دولتی از قدرت چانه زنی خود که به طور طبیعی با ابزارهای اقتصادی و سیاسی به دست آمده، از بزرگ شدن بخش خصوصی در اقتصاد جلوگیری شود. در عین حال بخش خصوصی هم که تمایلی به از دست دادن موقعیت های تولیدی و خدماتی خویش (و حتی در برخی موارد از دست ندادن اصل سرمایه خویش) را ندارد، در برابر فشارهای دولتی تسلیم خواهد شد و تلاش خواهد کرد تا نظر ذی نفعان در بخش دولتی را تامین کند. ملاحظه می شود که فشار های بخش دولتی در اقتصاد به راحتی بخش خصوصی را از میدان به در خواهد کرد و تا منافع مورد نظر این بخش تامین نشود، اجازه شکل گیری بخش خصوصی را نخواهد داد. در این شرایط یکی از بهترین و کم هزینه ترین راهکارهایی که برای بخش خصوصی به منظور بقا باقی می ماند آن است که شرایطی را فراهم کند تا در پناه بخش دولتی امورات خویش را بگذراند. شاید یکی از دلایل این مساله که در سال های گذشته به رغم تاکید بر خصوصی سازی اندازه بخش دولتی در اقتصاد زیادتر شده همین باشد. شما چه فکر می کنید؟

* منبع: وبلاگ کلک سین