در حالی که در آیات و روایات و نظریات بزرگان شیعه این مسئله به وضوح دیده می شود که حکومت اسلامی ولی فقیه در صورت عدم استقبال و انتخاب مردم، علی رغم مشروعیت تشکیل نمی شود و حکومت اسلامی هیچ گاه خود را بر مردم که تمایلی به ایجاد حکومت اسلامی ندارند، تحمیل نمی کند. برای نمونه چند مصداق آن را ذکر می کنیم:

امام علی(ع) به نقل از پیامبر اعظم(ص) می فرمایند که پیامبر به ایشان فرمودند: “اگر آنان “مردم” نیز با عافیت و بدون درگیری، سرپرستی تو را پذیرفتند و این کار را با رضایت انجام دادند و گرد تو آمدند، حکومت را بر پای دار و اگر در مورد تو اختلاف کردند، آنان را به حال خود واگذار”(31)