بدان که در کتب پیامبران گذشته معروف است این لفظ که با انسان گفت: «ای انسان خودت را بشناس تا خدایت را بشناسی» و در اخبار و آثار معروف است که: «هر کس خود را نشناخت، هر آینه خدای خویش را نشناخته است» و این کلمه دلیل آن است که نفس آدمی چون آینه است که هر که در وی نگرد، حق را بیند و بسیار خلق در خود می نگرد و حق را نمی بیند. پس لازم است شناختن آن وجه از نظر که آن آینه معرفت است و این بر دو وجه است؛ یکی از آن آنست که غامض تر است و بیشتر فهم نتوانند کردن، صواب نبود گفتن آن، اما آن وجه که همه کس فهم تواند کرد آن است که آدمی از ذات خویش هستی ذات حق سبحانه و تعالی بشناسد و از صفات خویش، صفات حق سبحانه و تعالی را بشناسد و از تصرف در مملکت خویش- و آن تن و اعضای وی است- تصرف حق در جمله عالم بشناسد.

کیمیای سعادت - امام محمد غزالی