آرشیو چهارشنبه ۲۷ امرداد ۱۳۸۹، شماره ۴۵۸۰
اندیشه
۲۰

اقتصاد منابع طبیعی از منظر اسلام

● سعید فراهانی فرد

● انتشارات پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی

منابع طبیعی به جهت نقشی که در توسعه کشور، سالم سازی محیط زیست و پایداری توسعه و برقراری عدالت دارند، در اقتصاد از جایگاه ویژه ای برخوردار هستند. از طرفی توجه بیش از حد به رشد اقتصادی با نگرش افزایش فیزیکی تولید ناخالص داخلی، در طی قرن ها و دهه های گذشته، آثار زیانباری بر منابع طبیعی بخصوص منابع زیست محیطی ایجاد کرده و موجودیت و استمرار آنها را با خطر مواجه ساخته است. این نگرانی ها سبب شده است بحث استفاده پایدار از منابع طبیعی در ادبیات اقتصادی به طور جدی مطرح شود.فرضیه نویسنده در این تحقیق این است که بهره برداری از منابع طبیعی در نظام اقتصادی اسلام، با توسعه پایدار و عناصر اساسی آن یعنی حفظ محیط زیست و عدالت سازگاری دارد. برای اثبات این فرضیه، بعد از بررسی مقایسه ای مالکیت و شیوه های بهره برداری در ادیان و مذاهب و نظام های اقتصادی، دیدگاه مکتب اسلام در این باره مورد مداقه قرار گرفته است.در بخش های بعدی توسعه پایدار و عناصر اصلی آن بررسی شده و با توجه به اصول مستخرج از آیات، روایات و فقه، مدل کلی بهره برداری از منابع طبیعی ترسیم شده و سازگاری این مدل با توسعه پایدار به اثبات رسیده است.