مقام روشنفکری، مقام روشنفکران نیست زیرا روشنفکری به معنای روشنفکران نیست. روشنفکری مقام برآمده emerged از سه حوزه معرفت، هنر و سیاست است که حاصل آن یا نوآوری در هر سه حوزه است (ابداع تفکر، ابتکار هنری و نهاد سازی مدنی) یا کاربردی کردن نقد در هر سه حوزه یا در بهترین حالت آن تلفیقی از برخی از این حالات است. واضح است که چون جمع کامل این حالات در فرد یا افرادی از جامعه تقریبا غیرممکن است بنابراین صحبت از روشنفکران نیز منتفی است. روشنفکری یک فرآیند جمعی، جاری و تاریخی است؛ فرآیندی که از افراد تشکیل شده ولی به فرد و افراد وابسته نیست. بنابراین روشنفکری همواره عصاره ای است از نوآوری فکری متفکران، خلاقیت