آرشیو سه‌شنبه ۲۵ خرداد ۱۳۸۹، شماره ۹۸۸
اندیشه
۸

نقد نظریه آلستون درباره تجربه دینی

موسسه پژوهشی حکمت و فلسفه ایران عصر فردا میزبان نشست «نگاهی انتقادی به نظریه آلستون درباره تجربه دینی» خواهد بود. در این نشست که در ادامه سلسله نشست های گروه مطالعات علم موسسه پژوهشی حکمت و فلسفه ایران در فصل بهار برگزار می شود بابک عباسی عضو هیات علمی بنیاد دایره المعارف اسلامی که پایان نامه دکترای فلسفه اش نیز به مساله تجربه دینی و چرخش هرمنوتیکی اختصاص دارد، سخنرانی خواهد کرد. ویلیام پی. آلستون فیلسوف دین و استاد دانشگاه سیراکیوز است که دیدگاه های او درباره مبناگرایی، درونی گرایی (در مقابل بیرونی گرایی)، افعال گفتاری و ارزش معرفتی تجربه های عرفانی بسیار تاثیرگذار بوده است. او مانند غالب فیلسوفان امریکایی در سنت فلسفه تحلیلی قرار دارد و به همراه الوین پلانتینگا، نیکلاس ولترزتورف و برخی دیگر نظریه مبناگرایی اصلاح شده را در معرفت شناسی پایه گذاری کرده است که یکی از مهم ترین وجوه تفکر دینی قرن بیستم به شمار می رود. از نظر آلستون تجربه دینی نیز مانند تجربه حسی می تواند منبعی برای معرفت یا توجیه معرفتی باشد. به نظر او اختلافات بین این دو گونه تجربه، نشانگر اعتبار تجربه حسی و بی اعتباری تجربه دینی نیست بلکه تنها نشانگر دوگونه مختلف از تجربه است. همچنان که تجربه دینی موجب معرفت برای خود شخص می شود، گزارش آن نیز می تواند موجب ایجاد معرفت برای دیگران باشد. به نظر آلستون ما برای اعتماد به منابع تجربی باورها هیچ دلیل کافی نمی توانیم داشته باشیم مگر آنکه برای همه آنها اعتباری اولیه قائل باشیم و تنها اگر دلایلی برای بی اعتباری آنها به دست آوردیم، آنها را کنار بگذاریم در غیر این صورت گرفتار شک گرایی تمام عیار خواهیم شد. به نظر او هر عمل شناختی را که به لحاظ اجتماعی تثبیت شده باشد باید به عنوان منبعی برای باور صادق پذیرفت مگر دلایل کافی برای رد آن در دست باشد. علاقه مندان جهت شرکت در این برنامه می توانند از ساعت 30/16 فردا به موسسه پژوهشی حکمت و فلسفه ایران واقع در تهران، خیابان ولیعصر، چهارراه امیر اکرم، خیابان نوفل لوشاتو، خیابان آراکلیان، شماره 4 مراجعه کنند.