آرشیو یکشنبه ۲۰ آذر ۱۳۹۰، شماره ۷۴۲۹
تاریخ
۱۸

معرفی کتاب: بحران (سال آخر ریاست جمهوری کارتر)

همیلتون جردن مترجم: دکتر محمد طاهری مقدم

با آغاز نهضت اسلامی در سال 1342، امام خمینی(ره) نه تنها علیه استبداد داخلی به مبارزه پرداخت بلکه آگاهانه استعمار خارجی را نیز نشانه گرفت. امام شاه را مجری سیاست های آمریکا در منطقه می دانست و باور داشت که شاه به عنوان «ژاندارم خاورمیانه» منافع آمریکا را در منطقه تامین می کند و آمریکا نیز به امنیت و بقای حکومت پهلوی بویژه به سرکوب مخالفین داخلی کمک می نماید. در آغاز روی کار آمدن کارتر با تز حمایت از حقوق بشر و تجدید نظر در روابط با کشورهای ناقض حقوق بشر چنین به نظر می رسید که روابط حسنه شاه با سردمداران کاخ سفید با مشکل مواجه خواهد شد، زیرا طبق شعارهای انتخاباتی کارتر، ایران یکی از کشورهایی بود که حقوق بشر را نقض می کرد، زندان های شاه مملو از زندانیان سیاسی بود و هر ندای مخالفی به شدت سرکوب می شد. اما دولت کارتر به تز خود وفادار نماند و با اصلاحات سطحی که شاه با ایجاد فضای باز سیاسی انجام داد و آزاد کردن تعدادی از زندانیان سیاسی، حمایت خود را از رژیم شاه ادامه داد. در همین راستا شاه به آمریکا سفر کرد و در مقابل کارتر نیز در دی ماه 1356 وارد ایران شد. شاه ضیافت باشکوهی به افتخار وی و همراهانش ترتیب داد و در این ضیافت طی سخنانی اظهار داشت که «ایران پیوندهای دوستی بسیار استواری با آمریکا دارد». کارتر نیز که شرایط انقلابی ایران را درک نمی کرد ایران را «جزیره ثبات خاورمیانه» نامید. حوادث متعاقب سفر کارتر به ایران عدم درک شرایط ایران توسط دولتمردان آمریکایی را به خوبی نشان داد.عدم درک شرایط کشور توسط آمریکایی ها پس از پیروزی انقلاب اسلامی نیز ادامه یافت. کارتر در یک مصاحبه مطبوعاتی خبر از تضمین امنیت اتباع آمریکا توسط دولت بازرگان را داد و امیدوار بود همانند سال های گذشته روابط ایران و آمریکا به صورت عادی و دوستانه حفظ شود. سولیوان آخرین سفیر آمریکا در ایران سعی کرد با نظام جدید حاکم در ایران ارتباط برقرار کند ولی ناکام ماند.