آرشیو چهارشنبه ۲۳ آذر ۱۳۹۰، شماره ۴۹۶۲
تئاتر
۱۹

صحنه یا جهان

ایمان خداجو

خیلی ها براین باورند که اجرای تعزیه یا حتی استفاده از تکنیک های اجرایی آن در صحنه تئاتر جواب نمی دهد. زیرا این هنر ملی و مردمی همواره خاستگاهی غیر از یک سالن بسته تئاتر داشته است. از این رو خود چارچوب سالن، ایجاد پرده ها و صحنه های تئاتری، سیستم اکوستیک و صداپردازی و امکانات شنیداری سالن و... تا حدودی بر اجرای زنده تعزیه تاثیر می گذارد. از سوی دیگر تئاتر خود امکاناتی دارد که به تلقی بسیاری از صاحبنظران نسبت به سینما و تلویزیون گسترده تر است. با این حال برخی از تعزیه شناسان معاصر براین باورند که عمده ایراد اجرای صحنه ای از تعزیه بستر باز، گسترده و مردمی این هنر ملی در دل کوی و برزن، میادین، خیابان های متعدد و حداقل تکایا و جاهای خاص است. از این رو آوردن این اثر به فضای سالن، ذهن مخاطب را با گونه ای فضای تئاتریکال و دراماتیک درگیر می کند. زیرا اجرا در فضای باز بدون واسطه و مستقیم است و تماشاگر و ایفاگر نقش هر دو در یک موقعیت مساوی قرار می گیرند اما در سالن دقیقا برعکس است. تماشاگر در صندلی هایی می نشیند که یا از بالابه صحنه می نگرد، یا از پائین سن، ایفاگران نقش و رویدادهای صحنه را می بیند. همگی این ها قرائت های متفاوتی را دربردارد.