آرشیو سه‌شنبه ۵ اردیبهشت ۱۳۹۱، شماره ۱۵۱۲
سینمای ایران
۱۱

سینماگر تمام قد

هارون یشایایی
انتخاب: اجاره نشین ها

من تهیه کنندگی دو فیلم داریوش مهرجویی یعنی فیلم های «هامون» و «اجاره نشین ها» را بر عهده داشتم. اما خود من از علاقه مندان فیلم «اجاره نشین ها» هستم. این فیلم از لحاظ فرم و کیفیت و ساوندافکت هایی که در آن استفاده شده یکی از ظریف ترین فیلم هاست و تا آن زمان در بعد از انقلاب در هیچ فیلمی از افکت های سینمایی به این اندازه استفاده نشده بودند. شما مثلادر بخش فرو ریختن ساختمان و سرازیر شدن ساکنان آپارتمان بهترین نوع استفاده از افکت های سینمایی را نظاره گر هستید. اجاره نشین ها در نگاه اول فیلمی سرگرم کننده است که مخاطب را می خنداند. اما این خیال خامی است که بپنداریم مهرجویی صرفا یک کمدی مردم پسند ساخته است. بحث مهمی که من همیشه در مورد فیلم اجاره نشین ها مطرح می کنم، این است که این آثار تاریخ مصرف ندارند. اگر همین امروز دوباره این فیلم ها را نگاه کنید، باز لذت خواهید برد. دلیل این امر هم این است که مهرجویی شناخت عجیبی در مورد جامعه اطراف خودش دارد. مناسباتی که در فیلم اجاره نشین ها وجود دارد تقریبا در هیچ فیلم دیگری نمی توان یافت.

در واقع فیلم کاملاایرانی است و این برای مخاطب امری است خوشایند که از آن لذت می برد. مثلاسکانس میهمانی را به یاد بیاورید. در طول آن سال ها تا حدودی با شخصیت او آشنایی دارم مهم ترین ویژگی شخصیت داریوش مهرجویی جدا از قابلیت های هنری و قابل تاملش انعطاف پذیری اوست. او کارگردانی است که از مشورت کردن نمی هراسد و به نظرش آن چیزی که در فکر و نگاهش است بهترین نیست. او به هیچ وجه نگاه تک محوری به کارهایش ندارد و از مشورت کردن لذت می برد. شاید همین باشد که از او یک چهره تمام قد در سینمای ایران می سازد. سینمای مهرجویی، سینمای خاصی است. بنده عقیده دارم نام مهرجویی به عنوان کارگردانی که اختلاف بین جامعه روشنفکری و عموم مردم را تا حد زیادی از بین برد، در تاریخ سینمای ایران جاودانه خواهد شد. هرچه هست سینمای او برابر است با تلفیقی از فرم و روایت بیرونی و محتوا که در لایه های زیرین فیلم پنهان شده است.