وقتی به اوراق تاریخ از دریچه حقوق نگاهی می اندازیم، در لابه لای ماجراهای خرد وکلان آن همواره افرادی را می بینیم که در امر قضا به یاری مردم می شتافتند یا مردم از آنان برای پیش بردن دعاوی خود استفاده می کردند. از آداب سخن گفتن با قاضی گرفته تا سایر امور. ولی کم کم و با گذشت زمان پای این دسته از اشخاص که بر قوانین زمان خود تسلط داشتند و نحوه گردش کار دادرسی را نیز می دانستند، به دادگاه ها باز شد که در ایران باستان از این اشخاص با عنوان سخنگویان قانون نام برده می شد و از آن پس نمادی شدند برای دفاع از حقوق مردم و شغلی پدیدار شد با عنوان وکالت. مطالعه زندگی ملل و سرزمین های گوناگون در بستر زمان نشان