در نظریات مربوط به آزادی، برابری و عرفان شریعتی نوعی شباهت، تاثیر و سابقه با آرای هانری برگسون، فیلسوف رمانتیک و عارف مسلک فرانسوی، دیده می شود که کمتر دیده شده است. برگسون ازجمله نوابغی است که «هیچ گاه دلایلی برای عقاید خود ارائه نمی کند، بلکه به جذابیت آنها و سحر بیان خود متکی است. مانند تبلیغ گران بر بیان زیبا و متنوع با تکیه بر تمثیل و تشبیه و استعاره، عقاید خود را به خواننده می قبولاند.» (راسل، تاریخ فلسفه، ص1091) ازنظر برایان مگی: «برگسون فلسفه را همچون شاخه یی از ادبیات و بخشی از فرهنگ ادبی بدون توجه کارشناسانه به علم و منطق و تحلیل رشد داده است.» ویژگی ای که نمونه هایش در نثر و کلام خطابی (ریتوریک) و شاعرانه شریعتی نیز دیده می شود.