در خصوص علت وقوع انقلاب اسلامی ایران نظریه های مختلفی مطرح شده است، در این نوشتار به برخی از این نظریه ها و نقد و بررسی آنها اشاره نموده و در مقالات بعدی، دیدگاه شهید باهنر را درباره چرایی وقوع انقلاب اسلامی مطرح می نماییم.

1- نظریه توطئه: جوهره این نظریه عبارت است از اینکه، انقلاب اسلامی ایران محصول توطئه دشمنان مردم ایران، با همکاری متحدین داخلی آنهاست. چنین نظریه ای را محمدرضا پهلوی، در کتاب «پاسخ به تاریخ» مطرح کرده است. براساس دیدگاه او، کشورهای غربی از جمله آمریکا و انگلیس با همکاری اسرائیل، زمینه سقوط وی را فراهم ساختند. به گمان محمدرضا، غربی ها از دیدن نوآوریها و جریان اصلاحات