آرشیو سه‌شنبه ۱۴ آذر ۱۳۹۱، شماره ۵۲۴۱
تجسمی
۱۸

مانی و نگارگری

هنرمند کسی است که می تواند احساسات و تفکرات را از طریق خلق اثر به دیگران منتقل کند. هنر را باید برای نفس خودش خواست و منفعت طلبی در آن، هنر را بازاری خواهد کرد.

قدمت نخستین نقاشی ها در ایران با کشف غارهای لرستان که نزدیک به 40 هزار سال عمر دارند، می رسد و پس از آن تا دوران مانی آثاری از دوره های مختلف برجای مانده است.

مانی نقاش ایرانی، در قرن سوم میلادی می زیست، کتاب وی «ارژنگ» نام دارد که در آن گفته های او به شکل نقاشی و خط نقش شده است. امروزه نمونه هایی از آثار او که توسط پیروانش چند قرن پس از او خلق شده را در غارهای «تورفان» ترکستان می توان دید.

گفته های مانی موجب رواج نقاشی و کتابت پیش از اسلام شده، هدف مانی از کشیدن تصاویر آموزش و سیر و سلوک پیروانش بوده، این تفکر بعدها در آئین نسطوریان و سپس کلیسا راه یافته است.

نگارگری ایران بر پایه نقاشی های مانی استوار است، در آثار مانی طرح های اسلیمی به کار رفته است که پس از ورود اسلام به ایران، این طرح ها مورد قبول واقع شد که می توان این تاثیرات را در آثار باقی مانده در دوران دیلمیان، غزنویان و سلجوقیان تا پیش از حمله مغول، مشاهده کرد. حتی استفاده از رنگ های سرخ، سبز سیر، آبی آسمانی، کاربرد طلاو نقره برای جلادر نقاشی های مانوی نیز مورد قبول نگارگران اسلامی قرار گرفت.