آرشیو پنجشنبه ۲۱ دی ۱۳۹۱، شماره ۱۶۴۵
صفحه اول
۱

گروگان ها و ترکیه

دکتر داوود هرمیداس باوند

پس از شروع بهار عربی در منطقه خاورمیانه بسیاری از کشورها در برابر آن ایستادگی کردند. در این میان برداشت ترکیه به عنوان یکی از بازیگران منطقه این بود که سوریه در عرض سه ماه دچار تغییر و تحول بنیادین شود و در این مسیر تلاش هایی نیز انجام داد. از سوی دیگر ایران در برابر تغییر و تحولات بنیادین در ساختار سیاسی سوریه واکنش نشان داد و تصمیم گرفت از هم پیمان قدیمی خود حمایت کند. این عامل باعث تیرگی روابط ایران و ترکیه شد. پیش از این ایران و ترکیه روابط خوبی را پشت سر گذاشته بودند و در عرصه های تجاری و بازرگانی، انرژی و همکاری در برابر «پ ک ک» با یکدیگر همکاری هایی داشتند. پس از به وجودآمدن تنش در میان روابط ترکیه و ایران، دو کشور سعی کردند که در برخی عرصه ها روابط سابق خود را تا حدودی احیا کنند. این همکاری ها به صورت محدود در مواردی مانند برگزاری نشست 1+5 در استانبول اتفاق افتاد. در ماجرای مساله آزادی گروگان ها ما شاهد هستیم که ایران در راستای احیای همکاری های گذشته خود، با ترکیه رایزنی کرد. از نظر ترکیه تمایل ایران برای رایزنی، فرصت و امتیازی بود برای اثبات حسن نیت «آنکارا» در قبال تهران، زیرا همگامی ترکیه می توانست اندکی از تنش موجود در روابط دو کشور را تعدیل کند. به نظر می رسد سوریه در این ماجرا نتوانسته نقشی جدی ایفا کند. زیرا دولت سوریه در میان مخالفان جایگاهی ندارد. از سوی دیگر گروگان ها در اختیار مخالفان بودند نه دولت بشار اسد. بنابراین طبیعی بود ترکیه که دارای مناسبات نزدیکی با معارضان سوری است، نقش محوری در پایان گروگانگیری ایرانی ها ایفا کند. این گام مثبت «آنکارا» می تواند دیپلمات های ایرانی وترکیه ای را به افزایش همکاری در حوزه های مورد اختلاف دیگر، ترغیب کند.

* کارشناس سیاست خارجی