آرشیو یکشنبه ۲۹ بهمن ۱۳۹۱، شماره ۵۳۰۱
دین و اندیشه
۱۲

دکتر کریم مجتهدی: معنای تازه ای در علوم جدید از عقل پدید آمده است

دکتر کریم مجتهدی، چهره ماندگار فلسفه با بیان این که معنای جدیدی در علوم جدید از عقل پدید آمد که الزاما نمی تواند در زمینه اعتقادات اظهار نظر کند، گفت: بنابراین بهتر است هماهنگی میان این ها وجود داشته باشد، البته هماهنگی به معنای اطاعت محض نیست.

وی با بیان این که طیفی از سلسله مراتب معنا در مفهوم عقل وجود دارد، افزود: عقل در سیر تاریخی دچار تطور و تحول تاریخی بسیاری شده است.

مفهوم عقل متضمن طیفی از سلسله مراتب معنایی است. در نتیجه فقط صورت مسائل عوض نشده است خود مساله تعقل هم تغییر پیدا کرده است. به طور کلی در تاریخ فلسفه عقل ایران، عقل با منطق صوری ارسطویی یکسان تلقی شده است یعنی فکر کردند آن چه به قالب منطق صوری ارسطویی در نمی آید معقول نیست.

نویسنده کتاب «فلسفه و فرهنگ» با بیان این که عقل جدید و علم جدید از طریق فلسفه و آزمایش و تجربه شناخته می شود، اظهار داشت: عقل در نزد دکارت فرانسوی هم به صورت ریاضی درآمد، در برهان اما معنای جدیدی در علوم جدید از عقل پدید آمد که الزاما نمی تواند در زمینه اعتقادات اظهار نظر کند. بنابراین بهتر است در جوامع یک هماهنگی میان این ها وجود داشته باشد البته باید به این نکته توجه داشته باشیم که هماهنگی اطاعت محض نیست.