آرشیو شنبه ۱۵ تیر ۱۳۹۲، شماره ۱۷۷۴
سیاست
۳

آینده دیپلماسی هسته ای

فرنگیس بیات

چند هفته مانده به روی کار آمدن رییس جمهوری جدید ایران، پیش بینی در مورد سیاست اتمی او همچنان در هاله ای از ابهام است. اتخاذ تصمیم های مهم در این حوزه همانند دیگر حوزه ها، منوط به مشورت نزدیک با رهبری ایران است. با این حال نمی توان نادیده گرفت که روحانی به عنوان رییس مرکز تحقیقات استراتژیک، تسلط خوبی بر پرونده هسته ای دارد. برای روحانی دستیابی به فناوری هسته ای تنها به معنای دستیابی به فناوری صلح آمیز هسته ای است. در جریان مبارزه های انتخاباتی، روحانی وضعیت بد اقتصادی را با نحوه مدیریت پرونده هسته ای مرتبط دانسته بود. چنین موضع گیری در سپهر سیاستمداران ایران بی سابقه بود. روحانی گفته است که به دنبال شفافیت بیشتر برای ایجاد اعتماد دوجانبه میان ایران و جهان است. این بخشی از سیاست گشایش روابط جدید با دنیاست. یکی دیگر از عناصر مهم در پیشرفت این پرونده، نحوه ارتباط دیپلمات هایی است که با روحانی مذاکره کرده اند و شیوه مذاکره او را می شناسند. این شناخت می گوید که شیوه روحانی با مذاکره کننده فاقد جذابیتی همانند «سعید جلیلی» کاملاتفاوت دارد. جلیلی مذاکرات را با تبلیغات سیاسی ترکیب کرده بود. مطمئنا در دور جدید مذاکرات «1+5» روحانی روبه روی ما نخواهد نشست، اما ترکیب مذاکره کنندگان با نظر روحانی تعیین خواهد شد. شناخت خوب روحانی از پرونده، تجربه شفاف سازی در مورد پرونده، رفتار احترام آمیز و پایبندی به ارزش های دیپلماتیک، همه می تواند به راه افتادن دور جدیدی از مذاکرات در فضایی مطمئن بینجامد. رهبری ارشد ایران در این فضا نقش تعیین کننده ای خواهد داشت. می توان با فاصله گرفتن از اظهارات متداول، نوعی آتش بس همانند پذیرش آتش بس، پایان جنگ ایران و عراق را شاهد باشیم. انتخاب حسن روحانی برای نظام ایران نوعی بازی برد - برد است. از یک سو به نظر می رسد که همه شرایط برای گفت وگوهای مفید با غرب، با هدف تغییر مهیاست. از سوی دیگر، نظام با کسب اعتبار از برگزاری رضایت بخش انتخابات می تواند شرایط پیش آمده از دو دوره دولت محمود احمدی نژاد را به فراموشی بسپارد. به نظر می رسد، این موقعیت جدید موجب افزایش کلی قدرت نظام خواهد شد.