توسعه چگونه شکل می گیرد و نقش مردم در آن چیست؟ توسعه فرآیندی همه جانبه و چندبعدی است و حاصل مشارکت همه بخش های جامعه است. در دهه 90 رویکرد توسعه رویکردی چندوجهی با تمرکز به حوزه های سه گانه سیاسی، اقتصادی و فرهنگی بوده است اما رویکرد هزاره سوم به توسعه، رویکردی شبکه ای و با تمرکز به وجوه چندگانه ارتباطی همه بخش هاست. به این معنا که در چرخه توسعه مردم بستر توسعه، عامل توسعه و حاصل توسعه می باشند. در کشورهای توسعه یافته بیش از 60 درصد ثروت روی منابع انسانی متمرکز شده و 40 درصد باقی بر منابع فیزیکی و سایر منابع لحاظ می شود. به عبارتی بیش از 60 درصد منابع از محل کشف ایده های انسانی ثروت تولید می