آرشیو پنجشنبه ۲۸ آذر ۱۳۹۲، شماره ۲۸۵۵
ادب و هنر
۱۲

تو دهنی بر حزب جمهوریخواه امریکا

اثر دیگری از سام شپرد، بازیگر، کارگردان تئاتر و سینما، نمایشنامه نویس و داستان نویس امریکایی و برنده جایزه پولیتزر به فارسی ترجمه شد. «خدای دوزخ» عنوان نمایشنامه یی است از سام شپرد که وارزیک درساهاکیان ترجمه و نشر «بیدگل» منتشر کرده است. «خدای دوزخ» در واکنش به سیاست های دست راستی دولت امریکا پس از حملات تروریستی 11 سپتامبر 2001 نوشته شده و شپرد آن را «تودهنی ای بر فاشیسم حزب جمهوریخواه» توصیف کرده است. «خدای دوزخ» داستان زوجی به نام فرانک و اما است که در ایالت ویسکانسین یک مزرعه دامپروری دارند و زندگی آرامی را می گذرانند، ولی با ورود یک مامور دولت که در تعقیب یکی از دوستان قدیمی فرانک به مزرعه آنها رسیده است، همه چیز به کلی به هم می ریزد. در سال های 1960 بود که سام شپرد، مهر پست مدرنیته خود را بر صحنه تئاتر امریکا زد. البته در این اقدام او تنها نبود، ولی سروصدای تازه و پرشور و پر از تجربه های جدیدی که به راه انداخته بود، از مرز شناسایی و علاقه مندان به هنر پست مدرن فرامی گذشت. چنانچه خودش در چرایی نویسنده شدنش می نویسد: «نمی خواستم نمایشنامه نویس شوم، دلم می خواست ستاره راک اندرول شوم... من از آنجا که هیچ کاری نداشتم، به نویسندگی نمایشنامه پناه بردم و شروع کردم به نوشتن تا از خط خارج و از بیخ تارومار نشوم.» شپرد، در نقش کارگردان تئاتر نیز موفق ترین نمایشنامه اش «مرحوم هنری ماس» است که در سال 2000 روی صحنه برد. این روزها نیز که دهه دوم قرن 21 را طی می کنیم شپرد هنوز سرگرم تجربه گری و آزمون و خطا در حوزه فرم و ساختار دراماتیک است. او از ایمان و منطق و معقولات فرامی گذرد تا قلمرویی اسطوره یی و فرهنگی بیافریند آکنده از عدم قطعیت و تقریبا خالی از عشق. جهان او جهانی بدخواه و بدطینت است که در آن چیزی جز احساس ازدست رفتگی و حیرت به جای نمانده است. به تعبیری دیگر شپرد، «همه ما را وقتی که اصلاانتظارش را نداریم، به ضرب چکش خرد و خمیر» می کند.