آرشیو یکشنبه ۱۷ فروردین ۱۳۹۳، شماره ۱۹۸۳
صفحه اول
۱

هدفمندی؛ شفافیت دوسویه

دکتر هادی حق شناس (اقتصاددان)

فاز دوم هدفمندی متفاوت از فاز اول است. در فاز دوم انتظار آن است که نقاط قوت فاز اول، تقویت و ضعف ها برطرف شود. با توجه به اینکه یکی از ضعف های اجرایی فاز اول، دریافت یارانه توسط کل دهک ها بوده، طبیعی است که ضمن ترمیم این نقطه ضعف، فاز دوم به گونه ای اجرایی شود که فقط افراد نیازمند یارانه دریافت کنند. درواقع، از ابتدا، هدف گذاری قانون هدفمندی یارانه ها توزیع پول نبود بلکه هدف اصلی که در برنامه های توسعه ای کشور بر آن تاکید شده بود، جلوگیری از اتلاف مصرف انرژی، پیشگیری از قاچاق فرآورده های نفتی و به روزکردن تکنولوژی های فرسوده ای بود که عامل مصرف بالای سوخت هستند، اما متاسفانه، این اهداف در مرحله اجرا، محقق نشد و در عوض آن فقط پول بین مردم توزیع شد. بنابراین در فاز دوم نباید هدف توزیع پول باشد و باید برنامه ریزی ها به سمت واقعی شدن قیمت انرژی و جلوگیری از اتلاف این منابع برود. با توجه به اینکه در مرحله اول، میان تمام دهک ها پول توزیع شد، حذف یکباره آن به دلیل تبعات اجتماعی که در پی دارد؛ ممکن نیست. به همین دلیل طبیعی است که دولت از راهکار انصراف داوطلبانه استفاده کند. همچنین دولت می تواند از راهکارهایی برای شناسایی افراد پردرآمد مانند سیستم مالیاتی، دارندگان کارت های بازرگانی، نظام مهندسی و پزشکی و صاحبان بنگاه های بزرگ تولیدی که عضو اتحادیه ها هستند بهره گیرد. طبق اخباری که برخی رسانه ها منتشر کرده اند دولت اکنون برای دریافت یارانه کف درآمد تعیین کرده است. در صورتی که این خبر صحت داشته باشد و دولت به طور رسمی آن را ابلاغ کند این ابهام وجود خواهد داشت که افرادی با درآمد کمتر از کف تعیین شده از سوی دولت یعنی 600 هزارتومانی بلاتکلیف خواهند بود. از این رو، بهتر است، دولت تنها سقف درآمد را برای دریافت کنندگان مشخص کند. از سوی دیگر طبقه بندی گروه ها این احتمال را قوت می بخشد که مبلغ یارانه یا تخصیص خدمات بهداشتی، درمانی و سبد کالابرای گروه های مختلف متفاوت باشد. در این باره و نیز سایر ابهامات، باید اطلاع رسانی کاملی صورت گیرد تا مردم با آگاهی، قادر به تصمیم گیری باشند.