آرشیو چهارشنبه ۳ اردیبهشت ۱۳۹۳، شماره ۱۹۹۸
نمایش
۹

داش آکل ها

جواد انصافی (بازیگر)

خلیل عقاب یکی از افتخارات ایران است که در کشورهای مختلف از جمله انگلستان و ایتالیا کارهای خارق العاده ای انجام داده که مهم ترینش بلندکردن فیل بوده است که در «گینس» هم ثبت شده یا وزنه هایی که هیچ کس نمی تواند با دست بلند کند را با دندان بلند کرده است. سال ها قبل من در یکی از نمایش های خیابانی که داشتند و ماشین از روی بدنشان رد می شد حضور داشتم.

نمایش های آیینی و سنتی و خیابانی به قبل از اسلام برمی گردد و چیزی که ثبت شده برای دوره ساسانیان است که درواقع «عمونوروز» و «حاجی فیروز» معروف ترین شخصیت هایی بودند که نمایش های خیابانی اجرا می کردند و درواقع همان ارباب و نوکر هستند که در نمایش های سیاه بازی هم می بینیم. به جرات می توانم بگویم این نمایش ها به قبل از دوران ساسانیان برمی گردد. البته اینها فضای کمدی دارند ولی قبل از آن ما نمایش ها و کشتی های پهلوانی و هم معرکه گیری داریم که برای قبل از اسلام است که همه آنها بعد از اسلام رونق بیشتری گرفت چون می خواستند شاهنامه و داستان هایش از بین نرود، قصه گوها و نقال ها شروع می کنند به اجرای داستان های شاهنامه و به این شکل این نمایش ها بین مردم آمد که جدا از شاهنامه خوانی در کنارش قصه های مذهبی هم می خواندند. ما در زمینه نمایش شخصیت های مختلفی داشتیم که در دربار پادشاهان کار می کردند مثل «تلخک»یا همان «دلقک» که برای دوران دربار سلطان محمود است که بعد ها به اروپا می رود. اسم «دلقک» درواقع از ایران به اروپا رفته. بعد ها در دوران شاه عباسی که «کل عنایت» را داریم و دوران کل بازی ها شروع می شود. ریشه این کل بازی ها همان پهلوانی است. کل بازی یعنی کچل بازی. بالای سرشان را می تراشیدند و این کل ها همه پهلوان منش بودند و کارهای نمایشی انجام می دادند. کل ها دو گروه بودند؛ یک عده از آنها فضای پهلوانی کار می کردند و عده ای در فضای سیاه بازی بودند و کل ها از همان دوران شاه عباسی معروف می شوند و این ادامه دارد تا زمان قاجار که «داش آکل» یا «داش آکل» که معروف ترین شخصیت در بین کل هاست و کل ها همان شخصیت جوانمرد و چشم پاکی هستند که به ناموس دیگران نگاه نمی کنند و یک شاخه مهم از پهلوانان ایران هستند.