آرشیو شنبه ۱۳ دی ۱۳۹۳، شماره ۳۱۴۵
اقتصادی
۵

هشدار مجازی به مسوولان

محمدجواد آرین منش

از یک دهه قبل، اینترنت جهان را تبدیل به دهکده یی کرد که هر کس می تواند با دیگران در نقاط مختلف به مبادله اطلاعات بپردازد. امروزه اما عرصه ارتباطات و اطلاعات از این مرحله هم گذر کرده است. شبکه های اجتماعی تبدیل به وسایلی شدند برای ارتباط گسترده مردم با یکدیگر. استفاده کنندگان عمده این شبکه ها جوانان هستند و طبیعی است که در شرایط امروز ایران که مسائل و مصایب اقتصادی تبدیل به دغدغه اصلی جامعه و جوانان شده است، هر فضایی تبدیل به زمینه یی برای بیان این مشکلات شود. با فن تحلیل محتوایی و بررسی شبکه های اجتماعی به راحتی می توان دریافت که مشکلات نسل جوان، اقتصادی است و در این شبکه ها واقعیت های امروز رد و بدل می شود. شوخی هایی که مردم در این شبکه ها نسبت به مسائل اقتصادی بیان می کنند مشکلات این قشر است که با زبان طنز بیان می شود. جوانانی که بارها حرف های غیرواقعی شنیده اند، توانسته اند یکدیگر را در فضای مجازی بیابند و با زبانی طنز به نقد وضعیت موجود بپردازند. اشتباه است اگر طنزهایی که در این باره مطرح می شود را صرفا سرگرمی تصور کرد. سرگرمی هم از عوامل حضور مردم در شبکه های مجازی است اما طنزپردازی صرفا سرگرمی نیست بلکه نوعی شیوه برخورد با مسائل روز هم هست. برخورد طنزآمیز و غیرمستقیم با مشکلات روزمره تنها به امروز یا دوران اخیر هم مربوط نیست. ریشه تاریخی این مساله به تاریخ کهن بازمی گردد. در دوران پس از اسلام هم هرگاه فضا برای بیان انتقادات مهیا نبود به برخورد غیرمستقیم رو آورده می شد. مانند صحیفه سجادیه که تماما از دعاهای مختلف تشکیل شده اما در میان آن از بیان آرمان ها و نقد غیرمستقیم وضعیت موجود خودداری نشده است.

شعر، دعا، طنز و هجویات از جمله شیوه های غیرمستقیم وضعیت روز بوده که هر کدام در دوره یی باب شده است. تفاوت عمده این شیوه در شرایط امروز در مقایسه با گذشته، نقش چشمگیر توده های جامعه در استفاده از این شیوه است که مدیون شبکه های اجتماعی است. مسوولان با توجه به این شرایط باید توجه داشته باشند که گفته های آنان در حافظه جمعی باقی می ماند و در صورت عمل نکردن به وعده های خود، دستمایه طنزهای متعدد خواهند شد.

جامعه شناس