آرشیو دوشنبه ۲۵ اسفند ۱۳۹۳، شماره ۳۴۴۴
تاریخ و اقتصاد
۳۰
گاهشمار

سالروز بمباران شیمیایی حلبچه

گروه تاریخ و اقتصاد: ساکنان حلبچه در جریان جنگ ایران و عراق، در تاریخ 25 اسفندماه 1366 (برابر با 16 مارس 1988)توسط رژیم وقت عراق بمباران شیمیایی شدند و هزاران نفر از مردم غیرنظامی و بی دفاع در یک نیمروز در این شهر جان باختند.

این بمباران شیمیایی تقریبا همزمان بود با عملیاتی موسوم به عملیات انفال. (عملیات انفال عملیاتی بود که طی آن حدود 182 هزار نفر به ویژه کودکان و زنان و سالخوردگان مناطق کردنشین توسط ارتش حزب بعث عراق کشته و زنده به گور شدند.) صدام حسین به پسرعمویش علی حسن المجید معروف به علی شیمیایی، دستور بمباران شیمیایی این مناطق را داد. پیش از حملات شیمیایی، شهر به مدت دو روز با بمب های متعارف بمباران شد. ظاهرا علی حسن المجید می خواسته شیشه ساختمان های شهر را بشکند، تا امکان مقاومت در مقابل گازهای سمی به حداقل برسد.

گازهای سمی به کاررفته از سوی دولت عراق در حلبچه گاز خردل، سارین، تابون و وی اکس بود که از سوی برخی دولت های غربی به رژیم بعث عراق تحویل داده شده بود و معامله گر هلندی «فرانس فان آنرات» در این مساله نقش کلیدی داشت.

این حمله نزدیک به 3200 تا 5هزار نفر را کشت و نزدیک به 7هزار تا 10هزار نفر را زخمی کرد که اکثرا از غیرنظامیان بودند؛ صدها تن دیگر بر اثر عواقب بیماری ها و نقص عضو در هنگام تولد در سال های پس از حمله کشته شدند. کشتار حلبچه یا جمعه خونین به صورت رسمی به عنوان نسل کشی مردم کرد عراق شناخته شد و هنوز به عنوان بزرگ ترین حمله شیمیایی مستقیم به یک منطقه شهرنشین در تاریخ باقی مانده است. احمد ناطقی، سعید صادقی و سعید جان بزرگی (که به دلیل استنشاق گازهای شیمیایی بعدها جانش را از دست داد) عکاسانی بودند که همزمان با بمباران شیمیایی، در حلبچه بودند و عکس های مهمی از قربانیان حلبچه ثبت کردند. انتشار عکس های آنها به دلیل آنکه در لحظه مرگ قربانیان گرفته شد؛ تکان دهنده بود و تاثیر فراوانی بر افکار عمومی جهان گذاشت.