نیکولو ماکیاولی، سیاستمدار نامدار ایتالیایی با توجه عمیق به واقعیت های زندگی انسانی، دنیای بشر را پهنه برخورد میان «بخت» و «نیروی اراده» می دید. تاریخ ایران گواه صدیقی است که ظهور مردان بزرگ و سرنوشت ساز در برهه های مختلف، نه محصول طرح و برنامه از پیش تعیین شده بلکه بیشتر پیامد یک تصادف بوده است. اگر «کربلایی محمد قربان» آشپز دستگاه قائم مقام ها در تبریز نمی بود، شاید هیچگاه استعدادهای «میرزا تقی» مجالی برای بروز نمی یافت و اساسا «امیر کبیر» در تاریخ وجود خارجی نداشت. به همین قیاس اگر پدر «محمد» - کودک عشایری که به قول خودش تا 10 سالگی، حتی روی شهر را هم ندیده بود- اشتباهی به تهران تبعید نمی شد، زندگی «محمد» سمت و سوی دیگری می یافت و به تبع آن سرنوشت خیل کثیری از افراد عشایر کشور و فرزندان شان به گونه ای دیگر رقم می خورد.