آرشیو یکشنبه ۴ امرداد ۱۳۹۴، شماره ۵۹۸۵
ایران شناسی
۷
یادداشت 2

در همیشه باز به روی اهل علم

مهدی محقق (رئیس انجمن مفاخر فرهنگی)

من شخص مرحوم «حاج حسین آقا ملک» را یک بار بیش تر - در حدود اواسط دهه 1330 - ندیدم و آن هم فکر می کنم که در مشهد، در مجلس فاتحه مادر مرحوم سیدجلال الدین تهرانی بود. سیدجلال الدین تهرانی در آستان قدس رضوی بودند و مادرشان فوت کرده بود. در آن مجلس، شخص حاج حسین آقای ملک را دیدم. البته پیش از آن با مرحوم پدر من در ارتباط بوده اند. چون پدر من از وعاظ درجه یک مشهد بودند. ولی من به کتابخانه ایشان در بازار حلبی سازهای قدیم تهران می رفتم، چه در زمانی که دکتر صادق کیا آنجا بود، چه زمانی که عبدالحمید مولوی آنجا بود، به کتابخانه رفت وآمد داشتیم. حاج حسین آقا، اولاعلم دوست بود، فقط به قول فرنگی ها کلکسیونر نبود که کتاب جمع کند. کتاب ها را خودش هم می خواند و حتی بعضی از کتاب ها را به خط خودشان استنساخ کرده بودند. حتی نسخه کاملی از یک دیوان شعر - که خاطرم نیست برای کدام شاعر است - را خودشان استنساخ کرده اند. جمع آوری این کتاب ها و به آسانی در اختیار استفاده کنندگان گذاشتن، خدمت بزرگی به فرهنگ این مملکت بوده است. این است که نام نیک ایشان همیشه باقی خواهد ماند. ولی همیشه کسانی که کتابخانه ملک را اداره می کردند، سماحتی داشتند. از مرحوم سیدمحمدتقی مدرس رضوی که استاد دانشگاه بودند شنیدم که از مجموعه کتابخانه مرحوم حاج حسین آقا خیلی استفاده می کردند. می گفتند زمانی گفتند کتابخانه به دلیل اینکه بنایی و تعمیرات دارند بسته است. بعد ایشان فرمودند که شخص حاج حسین آقا سپرده بودند که اگر من بیایم یک اتاقی را در پشت بام مشخص کرده بودند. می رفتم و یک شخصی را که معین کرده بودند آن کتاب مورد نظر من را بیاورد و استفاده می کردم، باوجود اینکه کتابخانه رسما بسته بود. یعنی حاج حسین آقا تا این مقدار توجه داشت، کسی که اهل علم است از استفاده کردن از کتابخانه محروم نماند.