آرشیو دوشنبه ۵ بهمن ۱۳۹۴، شماره ۶۱۳۴
اندیشه
۱۷

دکتر احمد پاکتچی در نشست «نسبت میان وهابیت و جریان سلفی»:سلفی گرایی معاصر برآمده از تفکری مدرن است

عضو هیات علمی دانشگاه امام صادق(ع) معتقد است تفکر سلفی گرایان معاصر، یک تفکر مدرن است. آنها از تکنولوژی های مدرن نهایت استفاده را می برند در حالی که سلفی های اولیه حتی خود را از داشتن شبکه آب و برق و تلفن محروم می کردند. تفاوت جدی بین وهابیت و سلفی های مدرن در همین مساله است. چهارمین نشست از سلسله نشست های وهابیت با عنوان «نسبت میان وهابیت و جریان سلفی» 28 دی ماه با سخنرانی دکتر احمد پاکتچی در پژوهشگاه فرهنگ، هنر و ارتباطات برگزار شد. در این جلسه، پاکتچی کوشید تا به بررسی میزان پایبندی وهابیت به اصول سلفی و مشترکات وهابیت و جریان سلفی معاصر تندرو بپردازد.

دکتر احمد پاکتچی، عضو هیات علمی دایره المعارف بزرگ اسلامی، نخست تعریفی از جریان سلفی و تفکر سلفی گری ارائه کرد. به زعم او، سلفی یعنی هر جریانی که به کردار و آموزه های سنت های نخستین اسلامی (خلفای صدر اسلام) اعتبار ویژه ای بخشد و راه نجات را بازگشت به تعالیم ناب نخستین آنها بداند.

از این رو وی «بازگشت به میراث ناب و بدون آلایش سنت ها» و «رجوع به اسلام اولیه» را به عنوان رویکرد سلفیه عنوان کرد و معتقد است باید بین مفهوم «سلفی گرایانه» و «سلفیه» تفاوت قائل شد زیرا بسیاری از مسلمان ها تمایل به بازگشت به منشا ناب اولیه اسلام را دارند اما در جریان سلفی گرایی نمی گنجند.

او همچنین تاکید کرد فاصله بین «نظر» و «عمل» در سلفی گراهای نوین نیز چالش برانگیز است زیرا آنها از «دشمن دور» که قدرت های غیرمسلمان هستند غافل شده و به «دشمن نزدیک» یعنی غیرسلفی ها و شیعیان هجوم می آورند.

دکتر پاکتچی با بیان اینکه سلفی گرایان فکر می کنند برترین دین دنیا را دارند اما در مقام عمل با چالش های زیادی مواجه می شوند، گفت: «یکی از این چالش ها همکاری با غیرمسلمانان و مشرکان و کافران است. تفکر سلفی گرایان معاصر، یک تفکر مدرن است آنها از تکنولوژی های مدرن نهایت استفاده را می برند در حالی که سلفی اولیه، حتی خود را از داشتن شبکه آب و برق و تلفن محروم می کند. تفاوت جدی بین وهابیت و سلفی های مدرن در همین مساله است. سلفی های مدرن 30 جلد تفسیر قرآن دارند، از ابزارهای نوین برای ساختن فیلم و پخش افکارشان استفاده می کنند و بر «دشمن نزدیک» تمرکز دارند که تمامی اینها برخلاف سلفی گرایی اولیه است.»