آرشیو شنبه ۱۹ فروردین ۱۳۹۶، شماره ۴۷۹۳
سیاسی
۲
یادداشت 2

فرصت ها و تهدیدهای ائتلاف های انتخاباتی

دکتر حشمت الله فلاحت پیشه (استاد دانشگاه علامه طباطبایی)

در جمهوری اسلامی ایران، برخلاف بسیاری از نظام های دموکراتیک دنیا، احزاب قوی وجود ندارد و حزب با دموکراسی همزاد نیست و یکی از مشکلاتی که معمولادر رفتارهای سیاسی وجود دارد، عدم همزادی حزب و دموکراسی است.

در جمهوری اسلامی ایران، دموکراسی حرف اول را می زند و مطابق اصول انقلاب، اجرایی شده است، اما احزاب برای شکل دادن به سازوکارهای سیاسی تشکیل نشده اند.

در این شرایط معمولاکاری که صورت می گیرد تشکیل یک سری ائتلاف ها و جبهه ها در نزدیکی هر انتخاباتی با عناوین مختلف است و آنها هستند که فضای انتخابات را در کشور ساماندهی می کنند.

تشکیل ائتلاف ها در فضای انتخاباتی دارای ابعاد مثبتی است و البته از جهاتی نیز شاخصه های منفی با خود دارد؛ بخش مثبت مربوط به این است که به هر حال انتخابات، بخصوص انتخابات ریاست جمهوری که در آن نامزدهای متعددی حضور دارند در قالب این ائتلاف ها سامان می گیرد و در نهایت دو رقیب اصلی همچون بسیاری از کشورهای دنیا با یکدیگر به رقابت می پردازند و به عبارتی رای مردم در قالب این رقابت ها سامان می گیرد. اما نقطه ضعف جدی این است که چنین ائتلاف هایی خاص دوران انتخابات می شود و با پایان این دوره، نخبگان سیاسی حق تکلیفی نسبت به یکدیگر ندارند و جبهه ها و ائتلاف های سیاسی، دیگر رابطه ای با مردم نداشته وشفافیت های انتخاباتی مثل مسائل مالی یا رفتارهای انتخاباتی از جمله وعده ها و برنامه های انتخاباتی هیچ سامانی ندارد. حتی بعدا می بینیم که بسیاری از این ائتلاف ها پس از پیروزی یا شکست از بین رفته و بلافاصله بعد از چهار سال با اسامی جدید اما با همان افراد گذشته شکل می گیرند که این بی سامانی سیاسی می تواند شرایط سیاسی کشور را تحت الشعاع قراردهد.