آرشیو پنجشنبه ۷ اردیبهشت ۱۳۹۶، شماره ۴۸۰۸
سینما
۱۲

تئو آنجلوپولوس مرثیه سرای شکوه یونان

امید رحمانی

از آن شکوه یونان باستان و تاثیرگذاری اش در عرصه فرهنگ و هنر و فلسفه و سیاست، امروز جز نام و نشانه هایی بر جا نمانده و آن میراث عظیم جایش را به خاکستری بزرگ داده است. بی کفایتی سیاستمداران یونان بویژه در دهه های 60 و 70، باعث جولان دیکتاتوری نظامی در این کشور شد که تبعات مخرب زیادی را در همه عرصه های زندگی برای یونانیان به دنبال داشت و در واقع دود آن خاکستر عظیم ناشی از میراث سوخته را مستقیم به چشم آنها روانه کرد.

تئوآنجلوپولوس، فیلمنامه نویس و کارگردان شهیر یونانی که سال 1935 و در چنین روزی در آتن به دنیا آمد، در فیلم هایش رنج و مصیبت مردم یونان را حسرتخوارانه بازتاب می داد و تلخی و واقعگرایی را با فلسفه و شاعرانگی ترکیب می کرد. فیلم های ادیسه وار او، با نماهایی طولانی انگار برای شکوه از دست رفته یونان و مصائب یک ملت باسابقه، مرثیه سرایی می کند و مخاطب را در این کشداری تصاویر، به تعمق و تفکر فرا می خواند.

کارگردان فیلم های تحسین شده ای چون دشت گریان، ابدیت و یک روز، نگاه خیره اولیس، چشم اندازی در مه و گام معلق لک لک، از علاقه مندان به سینمای ایران هم بود و حتی سال 79 به ایران آمد و در اختتامیه جشنواره فیلم فجر جایزه ویژه ای هم از دستان عباس کیارستمی دریافت کرد.

قرار بود آنجلوپولوس فیلمی هم با حضور مونیکا بلوچی و حامد بهداد بسازد، اما به دلایل سنخیت نداشتن نقش پیشنهادی به بهداد با فرهنگ ایرانی، این همکاری اتفاق نیفتاد. آنجلوپولوس کمی بعد (24 ژانویه 2012) سرصحنه فیلمبرداری همین آخرین فیلمش با عنوان «دریایی دیگر» در اثر تصادف با یک موتورسیکلت درگذشت.

موسیقی فیلم های او که توسط النی کاریندرو ساخته شده از شنیدنی ترین موسیقی فیلم های تاریخ سینماست که بخوبی منتقل کننده حس و مفاهیم موردنظر آنجلوپولوس نیز است.