گنبد عالی ابرکوه نخستین اثر ملی استان یزد
گنبد عالی شهرستان ابرکوه یکی از بناهای سنگی دوره دیلمیان و نمونه ای از هنر معماری ایرانی است که روی تپه ای در مسیر جاده ابرکوه به بهمن واقع شده است.این بنای 22 متری، آرامگاه امیر عمیدالدین شمس الدوله دیلمی و مادرش بوده که به دستور فرزندش فیروزان در سال 448 قمری ساخته شده است. گنبد عالی بنایی تمام سنگی با نمای خارج و داخل به صورت هشت گوش بوده که روی تختگاهی چهارگوش بنا شده است. سنگ های طبیعی کوهستان و ساروج تنها مصالح ساختمانی به کار رفته در این گنبد دیلمی است که سال 1312 به شماره 195 و به عنوان نخستین اثر استان یزد در فهرست آثار ملی ایران ثبت شده است.