آرشیو سه‌شنبه ۹ خرداد ۱۳۹۶، شماره ۲۸۷۷
اقتصاد
۴

نفت شیل، سهم بازار و باخت اعراب

سعید ساویز ( کارشناس نفت و انرژی)

این روزها سفر دونالد ترامپ، به سرزمین حجاز به دلیل تجمل چشمگیر تشریفات آن (که بنابر برخی اقوال بالغ بر 65 میلیون دلار هزینه داشته) به شدت خبرساز شده است. ترامپ قراردادی به ارزش 300 میلیون دلار با ملک سلمان برای فروش سلاح امضا کرده است که بلافاصله 110 میلیارد دلار آن اجرائی می شود. صنایع وابسته به ترامپ که غالبا صنایع نظامی و نفت شیل هستند، این روزها برای رونق بیش از پیش چشم به دلارهای اعراب دارند. اما هنوز چندروزی از اتمام سفر ترامپ به عربستان نگذشته که ترکی فیصل، شاهزاده 71 ساله عربستانی، در یادداشتی با عنوان «بله آقای ترامپ ما شراکت با شما را می پذیریم»، فرایند دموکراسی و انتخابات را در ایران زیر سوال برده و از شراکت با ترامپ در ریشه کنی تروریسم گفته است. به نظر می رسد سعودی ها که پس از صرف میلیاردها دلار برای رژیم بعث و سپس داعش هرگز به آرزوی دیرینه خود که ایجاد مزاحمت و ناامنی برای ایران است نرسیده اند، اینک با آمدن ترامپ امیدی تازه یافته و اسب خود را زین کرده اند. این بار عربستان باوجود داشتن کسری بودجه شدید با صرف هزینه های هنگفت و به مدد دلارهای نفتی طرح فتنه ای تازه را برای ایران ریخته است. اما ابعاد این فتنه، معطوف به حوزه نفت است. از سویی چندی پیش زنگنه با اقتدار تمام و باوجود تصویب طرح کاهش تولید اوپک توانست سهم ایران را در اوپک بازپس بگیرد. البته این اقدام و توافق اوپک باعث افزایش قیمت نفت با شیبی ملایم شد، اما پس از اینکه اوپک کاهش تولید خود را در نشست اخیر تمدید کرد، با کمال تعجب قیمت نفت در بازار رو به کاهش نهاد. به باور ناظران نفتی، این پدیده را باید به عزم آمریکا برای تولید نفت شیل بیشتر و افزایش ذخایرش نسبت داد. به نظر می رسد که سعودی ها می خواهند از شکستی که از ایران در بازار نفت خورده اند، پلی برای پیروزی بسازند. بنابراین هیچ بعید نیست که در پی کاهش بیشتر تولید اوپک با سرمایه گذاری در نفت شیل آمریکا سعی در جایگزینی نفت شیل آمریکا به جای نفت اوپک در سهم بازار داشته باشند. اما باید ماند و دید که سیاست های شتاب زده و هزینه ساز شیوخ تا به کجا می تواند ادامه دار شود. آیا برایند تمامی نابخردی های سیاسی و اقتصادی در نقطه ای برای آل سعود همگرا می شود؟