آرشیو شنبه ۲۷ خرداد ۱۳۹۶، شماره ۶۵۲۱
ماه مهر
۱۶
درس هایی از نهج البلاغه

ناپایداری ظالم

دکتر منصور پهلوان (استاد دانشگاه)

امام علی علیه السلام در خطب چندی از نهج البلاغه از زوال و نابودی شاهان و سلاطین و جباران یاد کرده و حکومت های آنان را محکوم به زوال خوانده است، ازجمله در خطبه 182 می فرماید:

این الاعمالقه و ابناءالعمالقه! این الفراعنه و ابناء الفراعنه! کجا هستند عمالقه و فرزندان عمالقه! کجا هستند فراعنه و فرزندان فراعنه!... کجا هستند آنها که با لشکرهای گران به راه افتادند و هزاران نفر را منهزم کردند، سپاهیان فراوان گرد آوردند و شهرهای بزرگ بنا نهادند.عمالقه که نام شان در تورات آمده است اقوامی بلند قامت و درشت هیکل و خونخوار بودند و جنایات بسیاری مرتکب شدند همچنین فراعنه فرمانروایان مصر بودند و از قدرت و شوکت بسیاری برخوردار بودند، اما آنان نیز نابود شدند و اثری از ایشان نیست.سعدی هم از نابودی ظلم و ظالم یاد کرده و می گوید:

خبرداری از خسروان عجم

که کردند بر زیردستان ستم

نه آن شوکت و پادشاهی بماند

نه آن ظلم بر روستایی بماند

در کتاب های اخلاقی نیز از نابودی جباران و ستمگران فراوان یاد شده است و از جمله این عبارات نراقی در معراج السعادة بسیار زیبا و آموزنده است:

شاهان عرب و عجم را نگر که از ملک و حشم با خود چه بردند و خسروان ترک و دیلم را نگر که بجز لقمه نانی از مال دنیا چه خوردند؟ شاه و گدا از لوح مزار، سنگ بر سینه خفته و صالح و طالح در حجله قبر خود را نهفته.

آبستنی که این همه فرزند زاد و کشت

دیگر که چشم دارد از او مهر مادری

آری بر اساس متون وحیانی و کلمات اوصیا و اولیا حکومت های ستمگر و جبار هر چقدر هم که قدرتمند باشند محکوم به زوال اند و ظلم و ظالم پایدار نخواهد بود.