متاسفانه ما در مورد تبیین و تحلیل حرکت اصلاحی امام حسین علیه السلام دچار تشتت هستیم. عده ای می گویند حضرت می خواستند بیایند برای همین اصلاحات جزئی. یعنی برای اینکه مردم یک مقدار دیدگاه هایشان عوض شود، یک مقدار فکرشان عوض شود و آن خرافه گرایی هایی که در مورد اسلام ایجاد شده بود، یک مقدار اصلاح شود. لذا از حرکت حضرت به عنوان یک حرکت ساده ابتدایی یاد می کنند.

می گویند حضرت برای شفاعت حرکت کردند. عده دیگری می گویند حرکت حضرت یک حرکت حماسی و شکوهمند علیه ظلم و دیکتاتوری دستگاه و مفاسد و مظالم معاویه بود، می خواستند اینها را برملا و رسوا کنند. این نوع تحلیل و تبیین بالاتر از تحلیل اول است. تحلیل سوم از حرکت امام حسین علیه السلام این است که حضرت می خواستند بیایند حقایق عالم را برای انسان ها بازگو کنند، سفره ای بیندازند که تمام معارف و علوم الهی و اسلامی و توحیدی در آن باشد. تا آنجا که برخی می گویند هیچ کس دستش به امام حسین علیه السلام نمی رسد، او فوق کلمه است. این بخش بخش کردن ائمه علیهم السلام است. اینکه یکی بگوید حرکت های خرافی در اطراف اینهاست، یکی بگوید حرکت های روشنفکرانه در اطراف اینهاست، یکی بگوید صرفا حرکت های ملکوتی در مورد اینهاست، این بخش بخش کردن است. خیلی از این جهت باید ترسید. بعضی می خواهند امام را از عینیت جامعه خارج کنند. وقتی بگوییم امام یک عنصری است فقط ملکوتی، امام دیگر در عینیت جامعه نیست. همچنین وقتی گروهی بگویند امام فقط در عینیت جامعه است، پس حقایق عالم را چه کسی بگوید؟ پس این باب ملکوت را چه کسی باز کند؟ جز امیرالمومنین و ائمه علیهم السلام چه کسانی حقایق را بیان کنند؟ حقایقی که هیچ انسانی عقلش به آن نمی رسد.