عن سلیمان بن جعفر الجعفری قال سمعت موسی بن جعفر(علیه السلام)یقول مر امیرالمومنین علی بن ابی طالب(علیه السلام) بالرجل یتکلم بفضول الکلام فوقف علیه ثم قال یا هذا انک تملی علی حافظیک کتابا الی ربک فتکلم بما یعنیک و دع ما لا یعنیک(1).

امیرالمومنین (ع) بر مردی گذشت که سخنان بی ارزش می گفت، حضرت در کنار او درنگ کرد و فرمود: فلانی، تو برای دو فرشته محافظ خود مطالبی را املا می کنی که آنها آن را به نزد پروردگارت می برند، پس مطالبی بگو که به دردت می خورد و مطالب بیهوده را واگذار.

[سلیمان بن جعفر می گوید شنیدم از حضرت موسی بن جعفر (ع) که می فرمود: حضرت امیرالمومنین (ع) بر مردی عبور کرد که او به فضول کلام سخن می گفت.] سخنان زیادی، سخنان بیهوده، سخنانی که برای گوینده و شنونده هیچ سودی به همراه ندارد، داشت اینجور حرف هایی می زد.

فوقف علیه، امیرالمومنین دارد در راه عبور می کند، می بیند که یک نفری ایستاده، دارد همین طور حرف بی خود می زند؛ حرف هایی که هیچ فایده ای بر آن مترتب نیست؛ نه برای گوینده و نه برای شنونده. حضرت ایستاد.

ثم، قال إنک تملی علی حافظیک کتابا إلی ربک [و به آن مرد فرمود:] تو داری [حرف هایت را] املاء می کنی بر این دو فرشته ای که محافظ و مراقب تو هستند. داری نوشته ای را بر اینها املاء می کنی؛ تو می گویی و اینها هم می نویسند.

کلمه به کلمه آنچه که از زبان من و شما خارج می شود نوشته می شود. این نوشته بعدا ممکن است به ضرر ما تمام بشود. بدانیم چه داریم می گوییم.

فتکلم بما یعنیک، به آن چیزی که برای تو مهم است سخن بگو و زبان باز کن.

و دع ما لا یعنیک، آنچه که برای تو مهم نیست، گفتنش فایده ای ندارد یا ضرر دارد، آن را رها کن. بدان چه داری می گویی.

1) الامالی شیخ صدوق، ص 85

-

شرح حدیث در ابتدای درس خارج، 22/2/94

*پایگاه اطلاع رسانی دفتر حفظ و نشر آثار رهبر معظم انقلاب