ترامپ در سخنرانی جدید خود علیه ایران ادعاهایی را مطرح کرد. در این باره باید یادآور شد که در حوزه حقوق ما با دو بخش حقوق داخلی و حقوق بین الملل مواجه هستیم. حقوق داخلی مبتنی بر اراده ملی یک کشور است و در مجلس تصویب و از سوی دستگاه اجرایی یا دستگاه قضایی اجرا می شود. قانونی که در یک کشور وضع می شود در قلمرو سرزمینی اجرا می شود و اتباع آن کشور هم ملزم به تبعیت از آن هستند.

اما حقوق بین الملل ناشی از اراده دو یا چند کشور یا سازمان بین المللی است. برخلاف حقوق داخلی، حقوق بین الملل محدود به یک کشور نیست، بلکه تابعان آن معاهده باید پایبند آن باشند. در حقوق داخلی، قانون اصل است و در حقوق بین الملل، معاهده موضوعیت پیدا می کند. همان طور که شرط وضع یک معاهده میان چند کشور، اجرای تابعان آن معاهده است. هرگونه تغییرات آن هم باید با توافق این کشورها باشد.

در اینجا برجام یک معاهده بین المللی است و این معاهده هم به تصویب کشورهای عضو این معاهده رسیده است. بعد از این توافق، مراجع حقوقی کشورهای تابع نیز مثل مجلس شورای اسلامی در ایران و کنگره در آمریکا آن را تصویب کردند. بنابراین معاهده برجام برای تمام اعضا لازم الاجرا خواهد بود.

معاهدات به دو دوسته تقسیم می شوند. یک معاهده دو یا چندجانبه است و برای کشورهای عضو آن معاهده قابل اجراست، اما وقتی این معاهده به تایید سازمان ملل یا شورای امنیت می رسد این تبدیل می شود به یک معاهده عام که برای تمام اعضای جامعه ملل لازم الاجراست.

بنابراین هیچ کشور به تنهایی نمی تواند از عضویت این معاهده خارج شود یا برخی از بندهای معاهده را مستثنا و آن را خدشه دار کند.

در واکنش به رویکردهای ترامپ، جمهوری اسلامی ایران هم باید از ابزارهای قانونی برای پیگیری این موضوع نزد مجامع بین المللی استفاده کند. خوشبختانه سیاست آمریکا درباره این معاهده، قطعا این کشور را در یک انزوای بین المللی فرو خواهد برد. قبل از انعقاد این معاهده، کشورهای طرف مذاکره ایران در مقابل ما قرار داشتند، اما بعد از اجرای آن در مقابل آمریکا قرار دارند.