آرشیو چهارشنبه ۱۷ آبان ۱۳۹۶، شماره ۳۹۵۰
سیاست نامه
۷

کتابخانه

نگاهی به تاریخ افغانستان

مارتین یوانز با نگاهی به گذشته های دور، دگرگونی های تاریخی یکی از خطرناک ترین سرزمین های محل پیدایش تروریسم جهانی را بررسی می کند.

به دنبال تشکیل چند سلسله پادشاهی پی در پی و ظهور امپراتوری افغان در قرن هجدهم میلادی، از قرن نوزدهم تا اوایل قرن بیستم، مبارزات سختی بین بریتانیا و روسیه بر سر تسلط و قدرت در افغانستان در گرفت که تا اعلام استقلال آن کشور در سال 1919 ادامه داشت.

یک کودتای کمونیستی در پایان دهه 1970، نظام مستقر در آن کشور را سرنگون کرد و سبب حمله اتحاد جماهیر شوروی به افغانستان در سال 1979 شد.

تقریبا یک دهه بعد، شوروی عقب نشینی کرد که باعث بروز جنگ داخلی و پاره شدن آخرین رشته های مذهبی، قومی و سیاسی ای شد که ملت افغان را به یکدیگر پیوند می داد. در چنین اوضاع و احوالی بود که طالبان ظهور کرد.

«افغانستان» نوشته مارتین یوانز با ترجمه سیما مولایی توسط انتشارات ققنوس به تازگی منتشر شده است.

پیدایش پادشاهی افغان، امان الله خان و تلاش برای مدرن کردن افغانستان، ظاهرشاه و حکومت مشروطه، جنگ داخلی، ورود طالبان و... از مهم ترین سرفصل های این کتاب هستند.

سیر نظری خشونت در قرن بیستم

«قرن بیستم» به تاریخ قرن بیستم از دیدگاه ایدئولوژی های خشونت طلب یا آماده خشونت می پردازد: یعنی بیش از همه دو ایدئولوژی بلشویسم و ناسیونال سوسیالیسم (ناسیونال سوسیالیسمی که به منزله «فاشیسم رادیکال» دریافت می شود). انتخاب این چشم انداز به هیچ عنوان رویکردی نامعمول نیست.

بلکه به عکس باید اذعان کرد که نگاه تاریخ نگاران وقتی به موضوع قرن بیستم می پردازند، اتفاقا بر همین مساله متمرکز می شود.

وجه تمایز اصلی این مطالعه با مطالعات قدیمی تر در این باره در این نهفته است که دوران توتالیتاریسم به شکل بلشویکی یا فاشیستی آن در این حد فاصل به اتمام رسیده است.

در واقع این کلیت را باید از منظر نخستین نظریه ها درباره بلشویسم، فاشیسم و ناسیونال سوسیالیسم و در مجموع توتالیتاریسم ملاحظه کرد.

این جهت یابی بر اساس نظریه ها تا پایان کتاب معیار اصلی می ماند و خط سیر کلان «رخدادهای واقعی» تنها پس زمینه ای حذف ناشدنی را می رساند.

«قرن بیستم» نوشته ارنست نولته با ترجمه مهدی تدینی توسط نشر ققنوس منتشر و روانه بازار کتاب شده است.

نظام لیبرال اروپا، مراحل آغازین جنگ داخلی اروپا و... از مهم ترین بخش های این کتاب هستند.