آرشیو چهارشنبه ۱۷ آبان ۱۳۹۶، شماره ۴۹۶۷
جامعه
۱۷
یادداشت

نجات شهر با اخذ مالیات از مالکان خودروهای لوکس

دکتر سید محسن طباطبایی مزدآبادی ( دبیر انجمن علمی اقتصاد شهری ایران)

در حوزه افزایش درآمدهای پایدار باید به دنبال راهکارهای جدید بود و به محل های درآمدی گذشته اکتفا نکرد. امروز در سطح جهانی، الگوهای نوینی از اخذ مالیات و عوارض برای افزایش درآمدهای مدیریت شهری وجود دارد که در کشور ما کمتر مورد توجه قرار می گیرد.

در رویکردهای جدید اخذ مالیات تلاش شده است مالیات از افراد، گروه ها و کالاهایی اخذ شود که هزینه های بالایی را بر جامعه تحمیل می کنند. به عنوان مثال، مالیات بر دخانیات به عنوان کالایی که سلامت فرد و جامعه را تخریب کرده در اولویت اغلب کشورهاست، اما ارزان ترین سیگارهای جهان در ایران به فروش می رسد.

موضوع مالیات بر خودروهای پرمصرف نیز یکی از همین موارد مهم است. در سطح جهان الگوهای مشخصی برای اخذ مالیات این مدل خودروها بسته به قدرت موتور یا میزان آلایندگی آنها وجود دارد و این مدل ها امروز اجرایی شده اند و می توانند در ایران نیز مورد استفاده قرار گیرند. به عنوان مثال به اخذ این نوع مالیات در کشورهایی همچون انگلستان، آلمان، یونان، ایرلند، فنلاند و دانمارک می توان اشاره کرد. در یونان و ایتالیا مالیات بر این خودروها بسته به حجم موتور اخذ می شود و در کشورهایی همچون آلمان و سوئد به میزان قیمت خودرو و براساس مالیات بر ارزش افزوده این عوارض دریافت و در اختیار مدیریت شهری قرار می گیرد تا درنهایت صرف هزینه توسعه زیرساخت ها و بهبود کیفیت زیست زندگی شهری شود.

اغلب کارشناسان یکی از اصلی ترین عوامل آلایندگی هوای تهران را خودروها می دانند. به نظر می رسد اگر قرار باشد مالیاتی در این زمینه به نفع مدیریت شهری اخذ شود، بهتر است با در نظر گرفتن نسبت آلایندگی موتورها تنظیم شود.

می توان با در نظر گرفتن مدلی شش عاملی با شاخص های نوع استاندارد، میزان آلایندگی، میانگین کارکرد در سال، محل تردد خودرو، نوع سوخت و رعایت استانداردهای مربوط این مالیات را اخذ کرد.

نتیجه اخذ این مالیات ها درنهایت باعث افزایش درآمدهای مدیریت شهری برای توسعه حمل و نقل عمومی و ترغیب شهروندان جهت کاهش استفاده های غیرضروری از خودروهای شخصی خواهد شد. این معادله دوسر برد است و می تواند تا حد قابل توجهی از معضلات ترافیک، آلودگی هوا، اتلاف وقت و هدررفت انرژی در کلانشهرها جلوگیری کند.