یلدا آیینی است بسیار کهن که به خلاف دیگر آیین های ایرانی مانند سده، نوروز و مهرگان زمان پیدایی آن معلوم نیست. این واژه که معادل فارسی آن چله است، اصلا سریانی است به معنای زایش و تولد که مقصود از آن تولد مهر و میترا است. مهر یا میترا به معنای خورشید است که ایرانیان در پیش از پیدایی آیین زرتشت و روی آوردن به خدای یگانه یعنی اهورا مزدا (هستی بخش دانای بزرگ) آن را می پرستیدند. مهرپرستی یا میتراییسم که از فرهنگ ایرانی سر برآورد، اکثر سرزمین های آن ایام را تحت تاثیر خود قرار داد یعنی از شرق آسیا گرفته تا تمامی اروپا. برخی از پژوهندگان مهر را پیامبری می دانند که شباهت های بسیار میان او و مسیح وجود