آرشیو شنبه ۱۸ فروردین ۱۳۹۷، شماره ۴۰۵۸
سیاست نامه
۱۴

کتابخانه

داوری فلسفه و سیاست

رضا داوری اردکانی، متفکر ایرانی و استاد بازنشسته گروه فلسفه دانشگاه تهران است. داوری از سال 1369 عضو پیوسته فرهنگستان علوم است و از سال 1377، ریاست این فرهنگستان را بر عهده دارد. او از چهره های شاخص در حوزه نظریه پردازی فرهنگی و اندیشه فلسفی به شمار می آید. داوری یکی از اعضای هیات موسس انجمن فلسفه میان فرهنگی ایران است و همچنین در حال حاضر یکی از اعضای هیات مدیره این انجمن نیز هست. وی یک طرف جدال معروف هایدگری- پوپری در ایران دهه 70 بود. گرچه او توصیف خود به «هایدگری» را قبول ندارد چون مرید و مقلد هایدگر نیست و فلسفه را حزب نمی داند که از فرد خاصی تبعیت کند.

«فلسفه، سیاست و خشونت» نوشته رضا داوری اردکانی توسط انتشارات هرمس منتشر شده است و هم اکنون در دسترس علاقه مندان قرار دارد.

زرتشت نیچه

فریدریش ویلهلم نیچه (زاده 15 اکتبر 1844- درگذشته 25 اوت 1900) فیلسوف، شاعر، منتقد فرهنگی، آهنگساز و فیلولوژیست کلاسیک بزرگ آلمانی و استاد لاتین و یونانی بود که آثارش تاثیری عمیق بر فلسفه غرب و تاریخ اندیشه مدرن بر جای گذاشته است.

«چنین گفت زرتشت» از مهم ترین آثار این فیلسوف بزرگ آلمانی است.

اما زرتشت نیچه کیست؟ شاید پرسشی باشد که هر خواننده اثر نیچه بارها از خود پرسیده باشد و پاسخ ساده ای نیز برای آن یافته باشد. زرتشت پیامبر ایرانی است که نیچه به دلایل قومی او را برگزیده است تا سخنگوی اندیشه های خودش قرار دهد. این پاسخ آن قدر ساده است که خواننده کنجکاو می تواند به راحتی آن را کنار بگذارد.

کتاب «زرتشت نیچه کیست؟ و مقالات دیگر» مجموعه ای است از مقالاتی به قلم برنارد فلین، ریچارد اشمیت، ویلهلم دیلتای و... که با قلم محمدسعید حنایی کاشانی به فارسی برگردانده و توسط انتشارات «هرمس» منتشر شده است.

از دیگر مقالات مهم این کتاب می توان به هگل و هایدگر، پدیدار شناسی و زندگینامه شلایر ماخر اشاره کرد.

در ادامه فلسفه روشنگری

کتاب «اسطوره دولت» بی شک یکی از مهم ترین کتاب هایی است که درباره چگونگی ظهور ناگهانی اسطوره و تبدیل شدن آن به ابزار در جوامع توتالیتر بحث می کند. ارنست کاسیرر این کتاب را در نخستین سال های پایان جنگ جهانی دوم منتشر کرده است. به اعتقاد بسیاری از صاحب نظران پس از شوکی که ویرانی ها، کشتار و نابودی های اقتصادی جنگ جهانی دوم و فاشیسم به حداقل نیمی از کره زمین وارد آورد، به وی وارد شد و کاسیرر تلاش کرد این شوک را در این کتاب بازتاب دهد. کاسیرر در ابتدا اسطوره را برخاسته از دیدگاه های مذهبی می دید. اما پس از پایان دوران ذکر شده در نظریه خود تغییری ایجاد کرد و معتقد شد که عقب نشینی عقل و منطق در نظام های سیاسی و اجتماعی زمینه را برای بیدار کردن غول اسطوره مهیا می کند و این می تواند به سرعت به ابزاری برای ظهور و تداوم نظام های استبدادی منجر شود. کاسیرر در کتاب اسطوره دولت به تفسیر و تبیین جایگاه اسطوره در نظام های سیاسی می پردازد که در نهایت آن را به عصر نازیسم که خود در آن می زیسته خاتمه می دهد. با این حال می توان گفت، کتاب اسطوره دولت از جنبه هایی ادامه کتاب «فلسفه روشنگری» است و از لحاظی دنباله کتاب دیگر کاسیرر یعنی «فلسفه صورت های سمبلیک» است.

«اسطوره دولت» نوشته ارنست کاسیرر با ترجمه یدالله موقن توسط انتشارات هرمس منتشر شده است.