کیست که در این گیتی، حکیم توس، حماسه سرای پارسی زبان ایرانی و سراینده شاهنامه را نشناسد و به سروده های حماسی و حافظ زبان پارسی وی ننازد. آرامگاه حکیم سخن هم کم وبیش برای همگان آشناست؛ گرچه تنها مکان و نمای آن، و نه سرگذشتی که پشت سر گذاشته و حتی حال و روزی که اکنون دچارش است. اما آرامگاه، همه داشته های فردوسی بزرگ نیست، بنای آرامگاه هست و اماکن و آثار بسیار دیگری چون پاژ؛ روستای زادگاهش که چونان اقماری درخشان اما مغفول، منظومه فرهنگی گردشگری توس فردوسی را تشکیل داده اند. امروز و در روزی که برگی از تقویم با نام و یاد حکیم ابوالقاسم فردوسی زرین شده، در پرونده ای و در مجال پیش رو به زوایای پنهان و آشکار این منظومه پرداخته ایم.