فتح خرمشهر نوروز جنگ بود، این رویداد مرحله به مرحله اتفاق افتاد. روزهای پایانی آن به دلیل زمان طولانی عملیات، بچه ها دچار آشفتگی شده بودند و نمی دانستند که در چه شرایطی قرار دارند، چرا که این عملیات بیشتر از یک ماه طول کشیده بود و با این که ما در چند کیلومتری خرمشهر بودیم، نمی دانستیم که چطور باید وارد شهر شویم تا این که دیدیم گروه گروه نیروها در حال ورود هستند و بعد از گمرک در سوم خرداد، کل شهر آزاد شد.

زمانی که ما وارد شهر شدیم، رادیو عراق همچنان داشت اعلام می کرد خرمشهر هنوز دست عراق است و رجزخوانی هایش را ادامه می داد، اما به محض آن که عکس های آزادی خرمشهر منتشر شد، دیگر حرفی برای گفتن باقی نگذاشت.

در بین قاب ها و عکس های موجود، گمرک خرمشهر نماد مشخصی بود که از آن عکس های ماندگاری ثبت شد، یا در خود شهر، مسجد جامع محلی بود که گنبد آن ریخته و دیوارهایش پر از جای گلوله بودند، فضایی که در آن روز نشان می داد همه در رمشهر حضور دارند و سوژه نابی برای عکاسی محسوب می شد.

علاوه بر اینها جا دارد بگویم من با کاظم اخوان که به توصیه شهید چمران عکاس شده بود، همراه بودم، او از جمله نیروهای شجاع و هنرمندی بود که من امیدوار هستم روزی برگردد. او صداهای میدان جنگ، سلاح ها و مواردی از این دست که مدام در عملیات ها با آن روبه رو بودیم را خیلی خوب می شناخت و این شناخت باعث می شد تا به ما کمک کند که برای عکاسی در بین شلوغی ها چه باید کنیم و کجا برویم. اخوان اطلاعاتی را به ما می داد که کمک بسیاری برای عکاسی هرچه بهتر در آن فضا بودند.

امروز با گذشت سال ها از جنگ خیلی از این آثار که بخشی از تاریخ مردم و کشورمان است، توسط انجمنی به نام عکاسان انقلاب و دفاع مقدس جمع آوری و ترمیم شده اند. مرور و انعکاس این عکس ها باعث می شود ما بیش از پیش به از خودگذشتگی ها و ایثارهایی که اتفاق افتاده پی ببریم. با عث خرسندی است این آثار که بیشتر از یک میلیون فریم هستند این روزها جمع آوری و ساماندهی شده اند و گروه های مختلفی از آنها استفاده می کنند.

* عکاس دفاع مقدس