آرشیو دوشنبه ۴ تیر ۱۳۹۷، شماره ۴۱۱۸
صفحه اول
۱
سرمقاله

هدف را گم نکنیم

حسن بهشتی پور

محمد جواد ظریف، وزیر خارجه جمهوری اسلامی ایران، در بخشی از سخنرانی دیروز خود در جمع اعضای اتاق بازرگانی تاکید کرد: «ناموفق شدن برجام برای ما خیلی خطرناک است، گرچه اگر مجبور باشیم این کار را می کنیم، ولی این حتما انتخاب نظام نیست.» آنچه وزیر خارجه ایران می گوید، ناظر به بی نتیجه ماندن مذاکرات برای حفظ برجام است، وگرنه برجام به خودی خود یک پیروزی برای ایران بود.

امروز دیگر برجام شکست و پیروزی ندارد. ممکن است تحولات اخیر باعث شده باشد برجام در رسیدن به بخشی از اهدافش ناتوان مانده باشد، اما نهایتا برجام یک توافق بسیار خوب و سازنده، چه برای ایران، چه برای منطقه و چه حتی در سطح بین المللی بود. برجام، هر چند موفق نشده باشد تحریم ها را کاملا از بین ببرد، نهایتا یک اقدام موفق از سوی ایران برای عقیم گذاشتن طرح پرونده سازی علیه ایران بود. در واقع رژیم اسراییل و متحدانش در جهان، از سال 1381 تا سال 1394 تمام تلاش خود را به کار بردند تا با پرونده سازی هسته ای برای ایران، کشور را تحت فشار قرار دهند. آنها تلاش داشتند تا به جهانیان بقبولانند که ایران در مسیر دستیابی به سلاح هسته ای حرکت می کند. امریکا با همراهی متحدانش طی این سال ها توانست 6 قطعنامه در شورای امنیت سازمان ملل متحد و 12 قطعنامه در شورای حکام آژانس بین المللی انرژی اتمی تصویب کند پرونده PMD یا ابعاد احتمالی نظامی برنامه هسته ای ایران نیز بخشی از این روند پرونده سازی بود که اسراییل، امریکا و متحدان شان تمام توان خود را برای به دام انداختن ایران در این پرونده سازی هسته ای به کار بردند. برجام توافقی بود که به همه این اقدامات خاتمه داد و باعث شکست آن تلاش ها شد. اینکه امریکا امروز تصمیم گرفته توافق برجام را کنار بگذارد و از این توافق چندجانبه خارج شود، باعث می شود که بخشی از اهداف و نتایج برجام زیر سوال برود. اینکه توافق برجام به بن بست برسد و شرایط به قبل از برجام بازگردد، فقط باعث ضرر دیدن ایران نمی شود، بلکه ضررهای چنین عقب گردی متوجه منطقه و جهان است. به بن بست رسیدن برجام، منافع کشورهای بسیاری را در جهان به خطر می اندازد و باعث ایجاد شرایطی پیچیده تر و دشوارتر برای ایران، منطقه و نظام بین الملل می شود. قطعا این نکته هم برای تهران و هم برای بسیاری دیگر از کشورهای جهان روشن است، اما در شرایط کنونی شاهد هستیم که تحت فشار سیاسی اسراییل و با کمک مالی عربستان سعودی، شرایط به سمتی رفته است که جلوی موفقیت بیشتر ایران را در نظام بین الملل و موقعیت ها را برای پیشرفت ایران بگیرند. قطعا باید به سخنان ظریف با دقت توجه کرد و به تاکید او بر انسجام داخلی و وحدت ملی برای رسیدن به منافع کشور توجه کرد. مقام معظم رهبری هم بر این موضوع تاکید کرده اند، در واقع همه فریادها را باید بر سر امریکا کشید. این امریکا است که با خروج از برجام، ایجاد مشکل و فشار بر ایران وارد کرده است. در واقع اگر اقدام امریکا، دستمایه اختلاف درون نیروهای سیاسی و اجتماعی کشور بشود، عملا به معنای این است که ما در داخل کشور هدف را گم کرده ایم. در واقع آن که مسیر دشمنی را در برابر ملت ایران انتخاب کرده است، امریکا و متحدانش هستند، نباید به جای امریکا، ما بر سر یکدیگر فریاد بکشیم. تنها راه مقابله با این توطئه امریکایی این است که اتحاد و یکپارچگی درون کشور حفظ شود. اقدام به فضاسازی، انتقادات بی جا، پراکندن ناامیدی و دعواهای بی حاصل در شرایط کنونی، در واقع کمک به اهداف امریکاست. 80 میلیون ایرانی باید در کنار یکدیگر و با همراهی یکدیگر، برای شکست این توطئه جدید تلاش کنند. نباید فراموش کرد که ماشین پرونده سازی امریکا و متحدانش برای رویارویی با ایران هیچگاه متوقف نشده است و هر چند برجام یک بهانه را از دشمنان ایران گرفت، اما بهانه جویی های آنها ادامه یافته است. شاید در برخی موارد اکنون شرایط زمانی برای پیشگیری از پرونده سازی های گذشته باشد. امریکا و متحدانش تلاش می کنند که با جعل واژه هایی مانند بی ثبات سازی منطقه پرونده ای جدید برای فشار به ایران درست کنند. در شرایطی که ایران در سوریه و عراق برای مبارزه با گروه های تروریستی و افراطی گری و جنگ با داعش و جبهه النصره از جان مایه گذاشت، امریکایی ها که سیاست های شان عامل ظهور چنین گروه هایی بود، ایران را متهم به بی ثبات سازی منطقه می کنند. مشخص است که چنین دروغ پردازی هایی یک توطئه دیگر برای پرونده سازی علیه ایران است: مسیری که شروع شده و اکنون جمهوری اسلامی ایران باید با استفاده از ظرفیت های بین المللی، حقوقی و دیپلماتیک برای مبارزه با این پرونده سازی های جدید اقدام کند. روزگاری که در تیترهای خبرها در مورد «پرونده هسته ای ایران» نوشته می شد، به اعتقاد من در آن دوران هم لفظ صحیح «پرونده سازی هسته ای علیه ایران» بود، امروز این تیترها به «پرونده منطقه ای» ایران تغییر کرده است و بار دیگر گمان می کنم که «پرونده سازی برای اقدامات منطقه ای ایران» عبارت صحیح تری باشد. وحدت و انسجام داخلی، برای حفظ دستاوردهای برجام و تلاش برای بهره برداری بیشتر ایران از این توافق، در کنار نیاز به یکپارچگی برای رویارویی با پرونده سازی های جدید امریکا، اسراییل و عربستان سعودی، علیه ایران، لازمه عبور موفق از شرایط کنونی است. امروز دستگاه سیاست خارجی جمهوری اسلامی، باید با مشورت با متخصصان، کارشناسان و افراد باتجربه برنامه ای برای رویارویی با اتهام زنی ها و پرونده سازی های امریکا علیه ایران پیدا کند. مسائلی مانند پرونده سازی در زمینه مسائل منطقه، مساله حقوق بشر و اتهام حمایت از تروریسم، از جمله مسائلی هستند که دستگاه سیاست خارجی باید با استفاده از ظرفیت های داخلی و توان دیپلماسی کشور، برای مقابله با آنها اقدام کند تا دوباره مانند پرونده سازی هسته ای، باعث فشار به مردم ایران نشود. نهایتا باید زمینه بحث برای اقدام های ممکن در سیاست خارجی و روابط بین الملل برای رویارویی با پرونده سازی های خصمانه علیه ایران، ایجاد شود و همزمان نباید هدف را گم کرد، هدف مقابله با فشار و آسیب به منافع مردم ایران است، نه چنددستگی و رویارویی میان مردم، گروه های اجتماعی و سیاستمداران.