زنجیره شرکت های تعاونی مصرف روستایی بدون تردید یکی از گسترده ترین تشکل های صنفی و مردم نهاد است که تقریبا تمامی بهره برداران بخش کشاورزی را دربر گرفته است. این زنجیره در شش دهه اخیر با هدایت و سامان دهی سازمان مرکزی تعاون روستایی از عرضه ضروریات معیشت خانوار تا نهاده های تولید و کمک در فروش تولیدات کشاورزان، نقش بی بدیل دولت- مردم را در جامعه پراکنده روستایی کشور به خوبی ایفا کرده است؛ نقشی که اگر در کانون توجه بیشتر قرار می گرفت، چه بسا نیازی به تشکیل نهادهای دیگری برای توسعه و عمران روستایی و فقرزدایی نبود. اولین قانون شرکت های تعاونی در ایران در مرداد 1334 شمسی مشتمل بر 11 ماده و یک تبصره