آرشیو سه‌شنبه ۲ بهمن ۱۳۹۷، شماره ۴۵۲۹
تاریخ و اقتصاد
۳۰

گاهشمار

نامه پاپ به شاه عباس

22ژانویه سال 1623 میلادی شاه عباس یکم نامه پاپ پل پنجم را که با یک پیک ویژه ارسال شده بود، دریافت کرد که در آن پاپ با هدف تشدید خصومت میان ایران و عثمانی، وعده هرگونه کمک از جمله کمک نظامی به شاه عباس را داده بود.

دولت عثمانی در اروپا برای کشورهای مسیحی یک خطر بزرگ بود. پاسخ شاه عباس به پیام پاپ، به دست گریگوری پانزدهم رسید زیرا که هنگام بازگشت فرستاده واتیکان به رم، پاپ پل پنجم فوت شده بود. فرستاده ویژه در گزارش خود به پاپ از این ماموریت، که در آرشیو واتیکان محفوظ است نوشته است که شاه عباس پس از دریافت پیام و اطلاع از مفاد آن گفته بود که از پاپ انتظار دارد که کشورهای مسیحی را از ورود خودسرانه و با نیت بد به خلیج فارس نهی کند.

تاسیس سازمان بیمه های اجتماعی کارگران در دولت مصدق

دوم بهمن 1331 دکترمصدق رئیس دولت وقت در اعلامیه ای تاریخی دستور تاسیس فوری سازمان بیمه های اجتماعی کارگران را در ایران صادر کرد که از ابتکارهای وی به منظور تامین رفاه عمومی به شمار می رود. در سال 1328، وزارت کار رسما تاسیس شده بود و طبق ماده 16 قانون کار مصوب 17 خرداد 1328، مقرر شد صندوقی به نام «صندوق تعاون و بیمه کارگران» برای معالجه و پرداخت غرامت به کارگران تشکیل شود. در ادامه در اواخر سال 1331 و در دوره نخست وزیری دکتر محمد مصدق، «لایحه قانونی بیمه های اجتماعی کارگران» برای اولین بار به تصویب رسید و طبق آن سازمان مستقلی به نام «سازمان بیمه های اجتماعی کارگران» تاسیس شد.

هیوز، مخترع میکروفون کربنی

دیوید ادوارد هیوز، مخترع و صنعتگر بریتانیایی - آمریکایی 22 ژانویه 1900 درگذشت. او موفق به اختراع اولین میکروفون کربنی شد که در دهه 1920 توسعه یافت. هیوز در زمینه مخابرات نیز فعال بود و دستاوردهای چشمگیری داشت.

زادروز فیلسوف عصر روشنگری

فرانسیس بیکن، فیلسوف و حقوقدان بزرگ فرانسوی 22 ژانویه 1561 به دنیا آمد و در نهم آوریل سال 1626 درگذشت. او از متفکران بزرگ عصر روشنگری است. فرانسیس بیکن (francis bacon) فیلسوف و دانشمند قرن هفدهم آغازگر زمینه تجربه گرایی در اروپا است. دیدگاه وی در تاریخ علم به سودگرایی معروف است. در نظر بیکن روش شناسی علمی بسیار حائز اهمیت است. او به کارگیری منطق سنتی را در کشف حقایق علمی بی فایده می دانست و فقط تجربه و آزمایش را در راه رسیدن به علم قبول داشت. روش شناسی علمی بیکن عبارت است از مشاهده و تجربه در امور طبیعت جهت جمع آوری داده ها و اطلاعات مورد نیاز برای شناخت واقعیت های جهان و تاکید بر استقراء که در آن مواد قوه تعقل به کار رود.

بیکن یکی از مهم ترین اشخاصی است که اروپاییان را وارد تجدد علم و حکمت کرده است، هرچند که برخی از معاصران و دانشمندان قبل از او مانند گالیله، داوینچی و… نیز خدمات ارزنده ای را جهت پیشرفت علم اروپا ارائه کرده اند ولی بیکن روش تازه ای را بنیان نهاد و قواعد و اصول آن را به دست داده است. بیکن دیدگاه و نظریات خود را در کتاب شش جلدی خود یعنی «احیاء العلوم کبیر» بیان کرد که از این شش جلد، دو جلد اول کامل بوده و چهار جلد بعدی ناقص نوشته شده ولی با این حال دو جلد اول توانسته نظریات و رویکرد او را به طور کامل بیان کند. بیکن در این کتاب فواید و سود علم و فضیلت را در زندگی انسان و بهبود اوضاع و احوال حیات مردم بیان کرده و به انتقاد از کسانی که در علم و حکمت به جای تاکید بر محتوا و معنی به الفاظ و مجادله مشغولند، می پردازد. به این ترتیب علم و حکمت قدیم را مورد انتقاد قرار می دهد و خطا و ناقص بودن و بی حاصلی و بی ثمری آن را بازمی نماید و طریقه و روشی را که در کسب علم درست و منطقی می داند، نشان می دهد. در بخشی از کتاب به تقسیم بندی علم و فنون می پردازد و علوم را به سه دسته حافظه، متخیله و عقل منقسم می داند. آنچه مربوط به حافظه است، تاریخ است و علوم متخیله، شعر است. علم عقلی فلسفه است، و فلسفه سه موضوع دارد، خدا، طبیعت و انسان. وی تاکید می کند که باید برای پیشرفت علم و گسترش نوآوری ها در جامعه تلاش کرد، از این رو سفارش می کند که باید برای پیشرفت علم وسایل فراهم کرد، مانند مدرسه و کتابخانه و انجمن های علمی.