سازه های آبی شوشتر میراث جهانی ایران که قدمت آن به دوره ساسانیان بازمی گردد و در سال 2009 نیز در فهرست آثار تاریخی یونسکو ثبت شد، هم اکنون نمک کارون و شوره های آن به بخش هایی از این بنای تاریخی نفوذ کرده و موجب شده این آثار تاریخی در شرایط بحرانی قرار گیرد.

«محمدحسین ارسطوزاده»، معاون اداره کل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری خوزستان و مدیر پایگاه جهانی شوشتر درباره شرایط این سازه در گفت و گو با «ایران» اظهار داشت: سد «گتوند» عامل اصلی افزایش میزان نمک و املاح در آب های بالادستی است. وقتی آب دریاچه پشت سد بالا می آید بخش زیادی از کوه نمک را در خود حل می کند؛ از این رو نمک درون آب هم افزایش پیدا می کند و با شدت بیشتری به سمت سازه های آبی سرازیر می شود. وی افزود: از سوی دیگر، دبی آب رودخانه هم باعث سریع تر عبور کردن نمک به سمت سازه های آبی می شود که با ادامه این روند شاهد فاجعه زیست محیطی بیشتری خواهیم بود.

مدیر پایگاه جهانی شوشتر با اشاره به اینکه میراث جهانی سازه شوشتر در پایین دست سد گتوند قرار دارد و با این اوصاف در معرض خطر قرار گرفته، اظهار داشت: نفوذ نمک به پیکر و ساختار سازه های آبی بیشتر به صورت شوره و سفیدک مشاهده شده و متاسفانه در بدنه سازه ها حتی در بخش های بالادستی این اثر رسوب کرده و در بخش هایی از بدنه بنا شاهد هستیم که دیواره ها نیز مملو از نمک شده است.

معاون اداره کل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری خوزستان درباره اینکه برای جلوگیری از پیشرفت این فاجعه چه برنامه ای اندیشیده شده، گفت: این اتفاق از قبل هم پیش بینی شده بود، اما طی چند سال اخیر به وضوح قابل مشاهده شده که به دنبال آن مطالعات مان را جهت جلوگیری از پیشرفت این روند تخریبی شروع کردیم، اما در کوتاه مدت نمی توانیم این اتفاق را به طور کامل مهار کنیم و نیاز به برنامه ریزی های درازمدت دارد. ارسطوزاده خاطرنشان کرد: مشکل اصلی که این آثار تاریخی را تهدید می کند، کوه های نمکی سد گتوند است که باید درخصوص از بین بردن آنها برنامه ریزی درستی صورت گیرد.