شرق: «به باور برخی صاحب نظران تا پیش از دوره ی قاجار ادبیات داستانی سیاسی وجود نداشته، و صرفا در آستانه انقلاب مشروطه شکل گیری خود را آغاز کرده است. در دوره های تاریخی پیش از مشروطه نیز نویسندگانی وجود داشته اند که به نقد قدرت سیاسی پرداخته اند، اما آن چه ادبیات دوره گذشته نامیده می شود.» درآمد کتاب «ادبیات ستیزنده» تالیف اصغر احمدی با این جملات آغاز می شود. «ادبیات ستیزنده»، با عنوان فرعی «تبیین جامعه شناختی تولید و محتوای گفتمان ادبیات داستانی سیاسی در دهه های چهل و پنجاه شمسی» ماحصل پژوهشی سه ساله است در این زمینه. مولف سعی دارد ادبیات داستانی سیاسی را به مثابه یک گفتمان مفهوم سازی کند. اصغر احمدی برای این کار از دانش تاریخی بهره گرفته است و در مقدمه آمده است رویکرد اصلی پژوهش جامعه شناختی است و زمینه اصلی آن ادبیات داستانی پس می توان کتاب را در مقوله جامعه شناسی ادبیات جای داد. کتاب در پنج فصل طراحی شده است: فصل یکم: درآمد است که به این دو مبحث می پردازد؛ «موضوع از چه قرار است؟» و «مرور و نقد پژوهش های پیشین». فصل دوم به مبانی نظری و روشی می پردازد؛ نظریات مرتبط با تولید گفتمان ادبیات سیاسی را بررسی می کند و با تکیه بر نظرات روبرت وسنو، رندال کالینز، میخائیل باختین و منصور معدل سعی دارد مبانی و پیشینه خلق گفتمان ادبیات سیاسی را از خلال آرای این نظریه پردازان ارائه دهد. فصل سوم چگونگی تولید گفتمان ادبیات داستانی سیاسی را در ایران بررسی می کند؛ نقش و جایگاه دولت در ایران با تاکید بر دوره محمدرضا شاه، انقلاب سفید و اصلاحات ارضی... فصل چهارم از بخش های خواندنی کتاب است که مولف سراغ آثار ادبی می رود تا با اخذ نشانه هایی از این داستان ها بحث خود را پیش ببرد: «تنگسیر» ، «نفرین زمین»، «سووشون»، «اسرار گنجی دره ی جنی» و «همسایه ها»، داستان هایی هستند که مولف نمونه گویایی از ادبیات داستانی سیاسی گرفته است.

«دهه هشتاد: داستان کوتاه ایرانی» تالیف حسن میرعابدینی کتابی است در ادامه پروژه این پژوهشگر و منتقد ادبی که پیش تر در دو جلد در زمینه ادبیات داستانی منتشر شده بود که شصت داستان کوتاه از آغاز ادبیات معاصر ما تا دهه هشتاد را دربر داشت. مجلد سوم، که دهه هشتاد را مدنظر قرار داده است، شامل بیست وپنج داستان است از میان انبوه داستان هایی که طی دهه هشتاد در کتاب ها و مجلات منتشر شدند. میرعابدینی در مقدمه اش می نویسد: «برگزیدن داستان ها مدت ها وقت برد، عاقبت پس از بارها انتخاب و حذف، داستان هایی را در نظر گرفتم و، به ترتیب الفبایی نام نویسندگان، در این کتاب مجموع کردم.» این آنتولوژی از داستان ایرانی دهه هشتاد به گفته میرعابدینی حاصل پسند گردآورنده از داستان کوتاه و در عین حال معرف موجودی ادبی ما است. کتاب جز داستان هایی از بیست وپنج نویسنده معاصر، یادداشت هایی خواندنی دارد که با رویکرد انتقادی و تحلیلی وضعیت ادبیات معاصر را بررسی می کند. میرعابدینی با اشاره به پیشینه داستان کوتاه از موپاسان و چخوف و همینگوی و کارور به داستان کوتاه فارسی می رسد که «یک مفهوم تاریخی است که با تلاش نویسندگان متعدد پدیدار شده، و از 1300 تا امروز، بسیار تغییر کرده و شکل های روایی گوناگون را آزموده است. شکل های روایی جهانی و برآمده از خلاقیت داستان نویسان برجسته اند، اما ریشه در گفتمان اندیشگی و فرهنگی یک جامعه و سنت ادبی آن هم دارند. زیرا بوطیقای ادبی هر جامعه ای بیانگر آن است که مردم آنجا چه رویکردی به جهان و زندگی دارند، مناسبات شان با یگدیگر چگونه است، و نحوه گذران خود را چه طور تعریف می کنند. به طوری که فرم های روایی هر ملتی نوع نگاه آن ملت به هستی را بازتاب می دهند.» میرعابدینی با اشاره به محمدعلی سپانلو و دو آنتولوژی مهم او از داستان های ایرانی با عناوین «در جست وجوی واقعیت» و «بازآفرینی واقعیت» می نویسد: «پیشگامان داستان کوتاه ایرانی عمدتا عین گرایند. حال آن که، نویسندگانی از قبیل چوبک و گلستان استعاری اندیش اند. اگر اصطلاح سپانلو را به کار گیریم، آنان در بند بازآفرینی واقعیت بودند و اینان تا حدودی به جست وجوی واقعیت می روند. بنابراین بیش از آن که مدعی خلق دنیایی قابل قیاس با جهان واقعی باشند می کوشند جهان داستانی خود را در مجاورت جهان بیرونی برپا کنند: به جای ارائه نسخه بدلی از واقعیت، در فکر ایجاد فاصله با واقعیت اند.»